Friend Request review

Έχοντας παρακολουθήσει αυτό το πόνημα του Simon Verhoeven, απέκτησα την αίσθηση ότι βρισκόμαστε στα πρόθυρα της δημιουργίας ενός νέου υπο-είδους τρόμου.
Ένα είδος το οποίο επικεντρώνεται στο facebook και στους κανονισμούς του.

Το πρόβλημα με τα υπο-είδη του κινηματογράφου τρόμου είναι ότι τα σενάρια των ιστοριών τους διαφοροποιούνται ελάχιστα, έως και καθόλου.

Για παράδειγμα, μέχρι πριν μερικά χρόνια, υπήρχε η μόδα των ιστοριών τύπου «η καλύβα στο δάσος» που τα σενάριά τους ήταν λίγο-πολύ ξεπατίκωμα του Wrong Turn (2003), που κι αυτό με τη σειρά του ήταν μια αναφορά στα slasher των 80's.

Το ίδιο ισχύει και για τα home invasion movies, τα οποία επίσης βασίζονται στην ίδια δομή και περιλαμβάνουν πάνω-κάτω μία από τα ίδια.
Ο εναλλακτικός τίτλος του Friend request, είναι Unfriend.
Από τον τίτλο κιόλας θυμίζει το Unfriended του 2014, το οποίο είχε τον εναλλακτικό τίτλο Cybernatural.

Όποιος όμως έχει παρακολουθήσει και τα δύο αυτά έργα, θα διαπιστώσει ότι οι ομοιότητες τους είναι εξόφθαλμες και δεν περιορίζονται μόνο στον τίτλο.
Ωστόσο αυτό δεν είναι ένα review που καταγγέλλει το Friend Request ότι αντιγράφει το Unfriended (τέτοια θα βρείτε πολλά στο διαδίκτυο).

Όλα όσα έγραψα προηγουμένως σχετικά με τα υποείδη του τρόμου, τα ανέφερα ακριβώς για να αποδείξω ότι δεν είναι η πρώτη, ούτε η τελευταία φορά που μία ταινία τρόμου μοιάζει σε πολλά σημεία με μια άλλη.

Σκοπεύω να υπερασπιστώ το Friend request διότι μου άρεσε αρκετά και διότι θεωρώ ότι παρόλο που εμφανίζει πολλές ομοιότητες με την ταινία του 2014, διαφοροποιείται αρκετά σε πολλά βασικά σημεία του σεναρίου, σε βαθμό που να αποκτά τη δική της ταυτότητα.

Όλοι γνωρίζουμε ότι το facebook έχει κάποιους σταθερούς κανόνες, επομένως είναι λογικό οι ταινίες που βασίζονται σε αυτό να μοιάζουν υπερβολικά μεταξύ τους.

Ενώ όμως το βασικό αντικείμενο διαπραγμάτευσης στο Unfriended του 2014 ήταν το cyberbulling, το Friend Request ασχολείται κυρίως με το λεγόμενο cyberstalking το οποίο είναι ένας εντελώς διαφορετικός όρος.

Έτσι λοιπόν, στην ταινία του 2014 οι θύτες ήταν οι ίδιοι οι πρωταγωνιστές, οι οποίοι έχοντας κάνει bullying σε μία συμμαθήτριά τους, την οδήγησαν στην αυτοκτονία και αργότερα βρήκαν φριχτό θάνατο από το πνεύμα της που ζητούσε εκδίκηση.

Στο Friend Request όμως, έχουμε να κάνουμε με την περίπτωση μιας αλλόκοτης και αντικοινωνικής κοπέλας που δεν έχει κανέναν φίλο στο facebook, η οποία παθαίνει εμμονή με την πρωταγωνίστρια τη Laura (Alycia Debnam-Carey, Into the Storm).

Η Laura είναι η πιο δημοφιλής κοπέλα του facebook στο σχολείο, με αποτέλεσμα η καινούργια της διαδικτυακή «φίλη» να τη παρενοχλεί διαρκώς, προσπαθώντας να κερδίσει την εκτίμηση της με έναν άκομψο και ψυχασθενικό τρόπο.

Όταν η Laura την διαγράφει από το προφίλ της, μην μπορώντας να αντέξει τις διαρκείς παρενοχλήσεις της, η αλλόκοτη κοπέλα αυτοκτονεί και βιντεοσκοπεί την αυτοκτονία της.

Από εκεί και πέρα, το πνεύμα της στοιχειώνει τους φίλους της Laura, τους οποίους ξεπαστρέψει με ευρηματικούς τρόπους αντίστοιχους σε ποιότητα φρίκης με αυτούς που χρησιμοποιούσε ο Freddy Krueger στο “A Nightmare on Elm Street” και με κάποιον μαγικό τρόπο, ποστάρει τα βίντεο των θανάτων τους στο facebook χρησιμοποιώντας τον λογαριασμό της Laura, έτσι ώστε να φαίνεται ότι εκείνη τα πόσταρε.

Ο απώτερος στόχος του κακού πνεύματος είναι η Laura να μείνει μόνη της και να μην έχει κανέναν φίλο στο facebook, όπως είχε συμβεί και με την ίδια, όταν ήταν ζωντανή.

Βλέπουμε λοιπόν σε αυτή την περίπτωση, ότι οι πρωταγωνιστές δεν είναι θύτες όπως στο Unfriended, αλλά θύματα ενός πνεύματος που έχει εμμονή με την πρωταγωνίστρια.
Οι διαφορές των δύο ταινιών δεν περιορίζονται σε αυτή τη –βασική κατ’ εμέ- λεπτομέρεια.

Το Unfriended του 2014 είχε επιφέρει την επανάσταση στον τρόπο κινηματογράφησης καθώς όλα τα πλάνα που περιλάμβανε ήταν εικονίδια που εμφανίζονταν στην οθόνη του υπολογιστή, όπως παράθυρα του skype και του facebook.

Αντίθετα το Friend Request είναι μια συμβατική αφήγηση, όπου οι κανόνες του facebook απλώς υπεισέρχονται ως δομικά στοιχεία της ιστορίας.
Μετά το πρώτο μισάωρο και συγκεκριμένα μετά την αυτοκτονία του αλλόκοτου κοριτσιού και την έναρξη της καταδίωξης των πρωταγωνιστών από το πνεύμα της, βλέπεις μια εντελώς διαφορετική ταινία από το Unfriended.

Παρακολουθείς μια ιστορία με έντονο το στοιχείο του μεταφυσικού, η οποία αναμιγνύει σατανικές αιρέσεις, μακάβρια οράματα, αλλά και πολλά στοιχεία διαφορετικών μορφών τέχνης, όπως video-art, ζωγραφική, animation, τα οποία είναι όλα δημιουργήματα του αλλόκοτου κοριτσιού (γιατί εκτός των άλλον έχει και καλλιτεχνικές ανησυχίες).

Ενώ όλα αυτά τα στοιχεία, όπως και ο τρόπος που δέθηκαν με το σενάριο με κέρδισαν, δεν μπορώ να παραβλέψω το μεγάλο μειονέκτημα του Friend Request που είναι η υπερβολική του εξωστρέφεια και η mainstream αισθητική του, που έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την ανατριχιαστική τέχνη που δημιουργεί το εκδικητικό πνεύμα.

Στο Facebook διάβασα από συμπατριώτες μας το σχόλιο ότι η ταινία είναι «αμερικανιά» και η αλήθεια είναι ότι πράγματι, προσπαθεί υπερβολικά να απευθυνθεί στο νεανικό κοινό των ΗΠΑ.

Δεν είναι όμως αμερικάνικη στην παραγωγή, αλλά Γερμανική και μάλιστα είναι γυρισμένη στο Cape Town της Νότιας Αφρικής.
Όλα αυτά δεν της φαίνονται καθόλου, μόνο και μόνο γιατί το μεγαλύτερο μέρος του καστ είναι αγγλόφωνο.

Ίσως γι’ αυτό οι συντελεστές της υπερέβαλλαν εαυτό προκειμένου να προσδώσουν στο όλο αποτέλεσμα μια τόσο mainstream αισθητική, που έρχεται σε αντίθεση με τα πανέξυπνα σεναριακά ευρήματα, τις σκηνοθετημένες με μαεστρία δολοφονικές «παραισθήσεις» των χαρακτήρων και τα ανατριχιαστικά video art που μοιάζουν σαν να είναι βγαλμένα μέσα από το deep web.

Ωστόσο ενώ ήθελα πραγματικά να καταγγείλω το Friend Request ως μια στεγνή αντιγραφή του Unfriended, δεν τα κατάφερα γιατί μπόρεσε να με κερδίσει, ίσως σε μεγαλύτερο βαθμό από τον προκάτοχό του.

Έχω την αίσθηση ότι αν όντως ξεκινήσει ένα νέο υπο-είδος τρόμου που να έχει ως βάση του το facebook και βγουν μερικές άλλες ταινίες που να το διαμορφώσουν, θα είμαστε κι εμείς πιο δεκτικοί στα κλισέ του, όπως είμαστε ήδη σε σενάρια τύπου «η καλύβα στο δάσος» ή το home invasion.

Βασίλης Γιαννάκης.