Η Μάγισσα - The Witch review

Όταν είδα για πρώτη φορά το The Witch πριν λίγες μέρες – την ταινία έναρξης στο 3ο Fright Nights του Horrorant - θυμάμαι πως μου είχε αρέσει αρκετά, αλλά δεν με ενθουσίασε σε βαθμό που να κατανοήσω τον ντόρο που είχε προκαλέσει.

Λίγο αργότερα μου συνέβη μια αναποδιά, ένα κάταγμα που με καθήλωσε στο κρεβάτι για πολλές μέρες, το οποίο πήγε πίσω τη ζωή μου πάνω σε μία από τις καλύτερές τις φάσεις.

Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να «ωριμάσει» η ταινία μέσα μου, να τη δουλέψω στο μυαλό μου και – εν τέλει - να τη δω για δεύτερη φορά με μια άλλη οπτική.
Τότε ήταν που την κατάλαβα πραγματικά.

Πρόκειται για την πρώτη μεγάλου μήκους δουλειά του Robert Eggers που ενθουσίασε το κοινό και τους κριτικούς σε βαθμό που να έχει παιχτεί για πάνω από 11 συνεχόμενες εβδομάδες στις αμερικάνικες αίθουσες και  να φτάσει τα $ 35 εκατομμύρια εισπράξεις παγκοσμίως.

Η ιστορία αφορά μια εξόριστη οικογένεια Πουριτανών που αναγκάστηκαν να καταφύγουν στην ύπαιθρο όταν ο William (Ralph Ineson, The Huntsman: Winter's War) που είναι ο «πατέρας» της υπόθεσης κατηγορήθηκε από την κοινότητά τους ότι διέπραξε το αμάρτημα της αλαζονείας.

Απομονωμένοι από τον πολιτισμό, έρχονται αντιμέτωποι με τις δυνάμεις του Κακού και της Μαγείας σε ένα αχανές δάσος κοντά στην ειρηνική τους φάρμα.
Οι καλλιέργειές τους σαπίζουν, τα ζώα τους αρρωσταίνουν και η κορύφωση των παθών τους είναι η εξαφάνιση του νεογέννητου γιου τους.

Επί της ουσίας, η «Μάγισσα» αποτελεί μια ταινία εποχής με φαινομενικά απλό σενάριο, που κατάφερε να μιλήσει στην ψυχή του μέσου Αμερικάνου, γεγονός που δικαιολογεί την μεγάλη της επιτυχία.

Επιστρατεύοντας όλες τις αρετές που μπορεί να διαθέτει μια παραγωγή τέτοιου τύπου, ο Robert Eggers προσφέρει ένα θέαμα που αναβαθμίζει και ανυψώνει τον κινηματογράφο τρόμου σε επίπεδα που οι αμύητοι δεν θα περίμεναν ποτέ να ακουμπήσει.

Αν γνωρίζετε κάποιον που ακόμη, εν έτη 2016, θεωρεί ότι οι ταινίες τρόμου αποτελούν ανεγκέφαλο θέαμα που συνοδεύεται μόνο με μπύρα και με πίτσα, δείξτε του το The Witch και σίγουρα θα αλλάξει γνώμη.
Όλα αυτά όμως αποτελούν μια επιφανειακή προσέγγιση, ή αν θέλετε, μια «πρώτη ανάγνωση» της ταινίας. 

Δεν είναι η καταπληκτική φωτογραφία, τα μαγευτικά πλάνα και οι εξαιρετικές ερμηνείες τα μοναδικά στοιχεία που αναδεικνύουν το έργο αυτό.
Είναι και οι πολυάριθμοι φιλοσοφικοί προβληματισμοί που σκεπάζονται προσεκτικά από το πέπλο της εξιδανίκευσης των τεχνικών μερών.

Η «Μάγισσα» αποτελεί μια εκδοχή της ιστορίας του Ιώβ και των παθών του, αλλά παράλληλα αποτελεί ένα ανησυχητικό αίνιγμα που έχει να κάνει με τη λεπτή γραμμή που διαχωρίζει το καλό με το κακό.

Πού σταματάει η θεία τιμωρία και πού αρχίζει ο προσηλυτισμός από τις δυνάμεις του σκότους;
Ποιος πραγματικά κρύβεται πίσω από τα προβλήματα της οικογένειας, ο Θεός, ο Διάβολος, ή μήπως και οι δύο σε πλήρη σύμπνοια;

Μήπως το κακό εμφανίζεται ως κατάληξη και ως επιστέγασμα ενός ευρύτερου θεϊκού σχεδίου, ή απλά βρήκε αφορμή για να τρυπώσει στην καθημερινότητα της οικογένειας;

Το μόνο σίγουρο είναι ότι εκεί που ο θρησκευτικός φανατισμός οργιάζει, ο Διάβολος και ο Θεός μιλούν την ίδια γλώσσα.
Αλλά ο Eggers δεν κουνάει το δάχτυλο στον θεατή προκειμένου να δείξει πόσο αδιέξοδο είναι το να μονοπωλεί η θρησκευτική πίστη τη σκέψη και την καθημερινότητα των ανθρώπων.

Κρίνοντας επιφανειακά, θα μπορούσε να πει κάποιος ότι και ο ίδιος ο Eggers είναι θρησκόληπτος. 

Μήπως όμως δεν είναι έτσι τα πράγματα;
Η θρησκευτική οργάνωση «Satanic Temple» (σατανικός ναός) εκθείασε την ταινία του Eggers θεωρώντας ότι αποτελεί «μια αρνητική κριτική πάνω στην πατριαρχική και θεοκρατική κοινωνία».

Από την άλλη όμως, το The Witch τόνωσε το θρησκευτικό συναίσθημα σε μεγάλη μερίδα του κοινού.
Είναι αυτή η διπλή υπόσταση της ταινίας που την καθιστά διαχρονική.

Δεν υπερβάλλω καθόλου. 
Η «Μάγισσα» ήρθε για να μείνει και είμαι σίγουρος ότι στο μέλλον θα μνημονεύεται ως ένα από τα κλασικά έργα του κινηματογραφικού τρόμου.

Οπτικά συναρπαστική και εικαστικά άψογη, κατορθώνει να βυθίσει τον θεατή στην ατμόσφαιρα μιας άλλης εποχής, τότε που την ζωή του ανθρώπου όριζαν οι δυνάμεις του καλού και του κακού και αποτελούσε έρμαιό τους.

Η ταινία ήταν η εναρκτήρια ταινία στο 3ο φεστιβάλ Horrorant Film Festival 'ΝΥΧΤΕΣ ΤΡΟΜΟΥ'.

Βασίλης Γιαννάκης.

Release Dates:
23 January 2015 (Sundance)
18 September 2015 (Toronto)
19 February 2016 (USA)
12 May 2016 (Horrorant Film Festival)