Ο Επιφανής Άγνωστος - Un Illustre Inconnu review

Το θέμα της κλεμμένης ταυτότητας ενός προσώπου έχει απασχολήσει αρκετές φορές το σινεμά στο παρελθόν.

Από ελαφριές κωμωδίες και αστυνομικές περιπέτειες μέχρι δράματα χαρακτήρων και θρίλερ αγωνίας, όλο και κάπου θα υπάρχει χώρος στην πλοκή για μια τέτοια ιδέα.

Μετά τις «22 Σφαίρες» το δίδυμο Ματιέ Ντελαπόρτ και Αλεξάντρ Ντε Λα Πατελιέρ δίνουν τη δική τους γαλλική απάντηση προχωρώντας την ιδέα αρκετά βήματα παρακάτω.

Ο Επιφανής Άγνωστος είναι ένα δραματικό θρίλερ που εντυπωσίασε τους κριτικούς της Γαλλίας και που από τις 11 Δεκεμβρίου θα προβάλλεται και στις ελληνικές αίθουσες.

Όσο όμως κι αν μας αρέσει να στηρίζουμε το ευρωπαϊκό σινεμά και όσο θετικά προκατειλημμένοι ήμασταν με το υποσχόμενο σενάριο, η αλήθεια είναι ότι σαν αποτέλεσμα θα περιμέναμε κάτι πολύ καλύτερο.

Ο Σεμπαστιάν Νικολά (Mathieu Kassovitz, Η Ζωή Μιας Άλλης) είναι ένας μοναχικός και ντροπαλός κτηματομεσίτης που δεν βρίσκει κανένα απολύτως νόημα στη ζωή του.

Νιώθει κενός, δεν έχει φίλους ή ενδιαφέροντα, ούτε καν δική του προσωπικότητα.

Μοναδική του διέξοδος είναι να παρακολουθεί λεπτομερώς τα χαρακτηριστικά και τον τρόπο ζωής των πελατών του και να τους αντιγράφει.

Χρησιμοποιώντας καλούπια προσώπου και μακιγιάζ, ο Σεμπαστιάν μεταμορφώνεται σε άλλους ανθρώπους και ουσιαστικά μιμείται τον τρόπο ζωής τους, καθώς είναι ο μόνος τρόπος για να αισθάνεται ζωντανός.

Τελευταίο του «θύμα» είναι ένας διάσημος βιολιστής που εξαιτίας ενός ατυχήματος, αναγκάζεται να αποσυρθεί από τον χώρο της μουσικής.

Ο Σεμπαστιάν παθαίνει εμμονή μαζί του και σύντομα αρχίζει να τον αντιγράφει εμφανισιακά.

Τα πράγματα όμως περιπλέκονται όταν τον πλησιάζει μια πρώην μνηστή του (Marie-Josée Croze), παραπλανημένη από την όμοια εμφάνισή του.

Ο Σεμπαστιάν πλέον θα πρέπει να συνεχίσει να προσποιείται αυτόν τον ρόλο, γιατί όσο μπλέκεται η κατάσταση συνειδητοποιεί ότι δεν υπάρχει επιστροφή.

Από τα πρώτα λεπτά της ταινίας είναι ξεκάθαρο ότι το συγγραφικό δίδυμο δεν έχει πρόθεση να ακολουθήσει την εύκολη εμπορική οδό.
Ποντάρει περισσότερο στην ψυχοσύνθεση του κεντρικού χαρακτήρα κι έτσι παρακολουθούμε όλη την ιστορία μέσα από τη δική του οπτική.

Το πρόβλημα όμως είναι ότι Ο Επιφανής Άγνωστος εναλλάσσεται συνεχώς μεταξύ δράματος και θρίλερ, χωρίς να καταφέρνει να αφήσει ένα ολοκληρωμένο συναίσθημα στον θεατή.

Δεκτά τα μηνύματα περί μοναχικότητας και επιζήτησης του ανθρώπου ενός άλλου «εγώ», αλλά αυτά είναι δεδομένα εξ αρχής.

Κατά τα άλλα ο θεατής δύσκολα θα ταυτιστεί ή θα συγκινηθεί με το δράμα του προβληματικού χαρακτήρα, καθώς η έμφαση από τη ψυχοσύνθεση περνάει ανώμαλα στο στοιχείο της ήπιας αγωνίας και αντιστρόφως.

Το μεγαλύτερο αρνητικό όμως είναι ο υπερβολικός τρόπος με τον οποίο απεικονίζονται κάποια γεγονότα με αποτέλεσμα να «τσαλακώνουν» τη ρεαλιστική προσέγγιση των δημιουργών.

Συγκεκριμένα, οι μεταμφιέσεις του Σεμπαστιάν σε άλλα πρόσωπα και οι μιμήσεις του φαίνονται κάτι παραπάνω από επαγγελματικές.

Όσο ταλέντο και να διαθέτει κάποιος άνθρωπος στη χρήση make up και στις μιμήσεις φωνής και κινήσεων, είναι αδύνατο μέσα σε λίγα λεπτά παρατήρησης του θύματος να πετυχαίνει ένα τόσο πειστικό αποτέλεσμα –ικανού δε να ξεγελάσει οικεία πρόσωπα του μιμούμενου τα οποία δεν αναγνωρίζουν καμία διαφορά.

Επίσης, ο Σεμπαστιάν παρουσιάζεται ως ντροπαλός και απομονωμένος, αλλά στη συνέχεια διαπιστώνουμε ότι πρόκειται για ένα ιδιοφυές άτομο με τεράστια ψυχραιμία και ικανότητες στον αυτοσχεδιασμό, όταν οι καταστάσεις δυσκολεύουν.

Έτσι, από ένα σημείο και μετά και ιδιαίτερα στις σκηνές σασπένς, ο θεατής ενδέχεται να μην αγωνιά ιδιαίτερα για τη τύχη του ήρωα, καθώς είναι βέβαιος ότι με τον έναν ή τον άλλο τρόπο θα καταφέρει να ξεγλιστρήσει.

Ομολογουμένως βέβαια, το σενάριο επιφυλάσσει αρκετές ενδιαφέρουσες και έξυπνες ανατροπές που εντείνουν το ενδιαφέρον μας.

Ίσως όμως το είδος του δραματικού θρίλερ να μη στέκεται ικανό για να σηκώσει τις προαναφερθείσες υπερβολές και τους συγκεκριμένους σεναριακούς ελιγμούς.

Αν για παράδειγμα η ταινία προορίζονταν για μαύρη κωμωδία, το αποτέλεσμα θα ήταν σπαρταριστό και έξυπνα δομημένο.

Αυτό δεν σημαίνει ότι το σενάριο είναι για γέλια, απλά στην προσπάθεια των δημιουργών να στριμώξουν όσα περισσότερα χωράνε σε 118 λεπτά της ταινίας για να ικανοποιήσουν όλες τις μεριές του κοινού, καταλήγουν να αφήνουν τα συναισθήματα στη μέση.

Στα συν η ερμηνεία του Mathieu Kassovitz που αποδίδει ιδανικά τον δύσκολο ρόλο του και μάλιστα διπλό.

Πολύ καλή επίσης, η φωτογραφία της ταινίας με τα μουντά της χρώματα και η μελαγχολική μουσική που δένουν απόλυτα με το σκηνικό αλλά και τη ψυχική κατάσταση του ήρωα.

Ο Επιφανής Άγνωστος είναι μια ταινία που αφήνει μια μάλλον γλυκόπικρη γεύση.
Οι προθέσεις του είναι σοβαρές και τίμιες, αλλά θα μπορούσε να είχε αποδοθεί με διαφορετικούς τρόπους ώστε να παραμείνει ρεαλιστικό.

Γιατί τελικά καταλήγει όπως ο ίδιος ο κεντρικός της χαρακτήρας.
Χωρίς έντονα χαρακτηριστικά που επιζητά στοιχεία ώστε αναπτύξει το νόημά της, ακόμα κι αν αυτά δεν της ταιριάζουν.

Σπύρος Νουνανάκης.