Classics: Τα Πουλιά - The Birds (1963)

Μια γυναίκα ψάχνει για στοιχεία στο διαμέρισμα ενός φερόμενου δολοφόνου, όταν ο άνθρωπος αυτός επιστρέφει στο σπίτι του (Rear Window).

Ένας καθηγητής ενώνει σιγά σιγά τα κομμάτια ενός αποτρόπαιου εγκλήματος που διαπράττεται από δύο πρώην φοιτητές του (Rope).

Το όπλο ενός δολοφόνου βγαίνει από πίσω από μια κουρτίνα καθώς ένας απλός άνθρωπος αγωνίζεται να εμποδίσει τα σχέδιά του (The Man Who Knew Too Much).

Ο ήχος του ντους καλύπτει τον ήχο ενός τρελού που πλησιάζει με ένα μαχαίρι στο χέρι του (Psycho).

Τέσσερις άνθρωποι προσπαθούν να κρατήσουν κρυφό το θάνατο ενός συντοπίτη τους, σε μια μικρή πόλη (The Trouble With Harry).

Αμέτρητα τα πουλιά συγκεντρώνονται σε μια παιδική χαρά, καθώς μια γυναίκα καπνίζει ένα τσιγάρο έξω από ένα σχολείο (The Birds).

Είτε πρόκειται για δράμα, τρόμο ή κωμωδία, ψυχολογικό θρίλερ, monster movie ή διεθνές κατασκοπικό θρίλερ, αναρωτιέται κανείς γιατί ο σκηνοθέτης Alfred Hitchcock έμεινε γνωστός ως Master of Suspense;

Μήπως έχει κανείς αμφιβολίες γιατί οι ταινίες του εξακολουθούν να κατέχουν υπνωτική εξουσία πάνω στους φίλους του κινηματογράφου, ακόμα και μετά από τόσα χρόνια;

Τα Πουλιά ήταν ένα αριστούργημα αλλά και μια ασυνήθιστη ταινία για τον Hitchcock, από την άποψη ότι δεν είχε ιδιαίτερες ανατροπές στη πλοκή.

Και αν το Psycho ήταν ο πρόδρομος των slasher movies που θα επακολουθούσαν, το The Birds έμοιαζε να συστήνει τις ταινίες με αλλόκοτη και χωρίς εξηγήσεις παρανοϊκή πλοκή, τη φύση που τρελαίνεται και απειλεί, τη σταδιακή ψυχολογική φθορά των εύθραυστων ανθρώπων.

Για μένα πάντως, ήταν κάτι σημαντικότερο και από αυτά όλα.
Τα Πουλιά είναι από τις πρώτες ταινίες αγωνίας που είδα και αγάπησα, μια ταινία που με στοιχειώνει μέχρι και σήμερα, σε μια εποχή που η ικανότητα των δημιουργών έκανε τα φτηνά εφέ να είναι αμελητέας σημασίας, αντίθετα με τις απαιτήσεις του σύγχρονου κοινού.

Τότε δεν υπήρχαν τα Saw ούτε τα Avatar για να μπορούσα να αφορίσω με ευκολία λέγοντας ‘χάλια εφέ’ και να τελειώνω.
(Για να φανταστείτε, το The Birds ήταν υποψήφιο για Όσκαρ …Καλύτερων Special Effects το 1964!)

Τότε που την είδα εγώ λοιπόν, κάπου στα 80’s, το horror κοινό ήταν εντυπωσιασμένο με τα εφέ του Fright Night και τον βιρτουόζο Sam Raimi στο Evil Dead.

Ξεφύγαμε όμως.
Υποβλητικά μινιμαλιστική, η ταινία χαιρετίστηκε αμέσως από τους κριτικούς ως classic.

Καθόλου μικρό επίτευγμα, αν σκεφτεί κανείς ότι ο Hitchcock ήθελε τη Grace Kelly και τον Cary Grant για τους ρόλους των Melanie και Mitch, αλλά τελικά ‘συμβιβάστηκε’ στους Tippi Hedren και Rod Taylor, και ότι η παραγωγή αντιμετώπισε πολλά εμπόδια και προκλήσεις, τόσο σε τεχνικό όσο και σε προσωπικό επίπεδο.

Η ιστορία δεν είναι καν εξηγήσιμη.
Και αυτό κάνει το μυστήριο μεγαλύτερο.

Γιατί επιτίθενται τα πουλιά;
Είναι τιμωροί ή κάτι πιο απειλητικό;
Μια εκδήλωση του χάους ή απλά η φύση που εκδικείται;
Και γιατί όλα επικεντρώνονται γύρω από τη Melanie;

Και ποιο ακριβώς συμπέρασμα πρέπει να βγάλουμε από τα τελευταία λεπτά της ταινίας, μία από τις πιο αγωνιώδης σκηνή της ταινίας;
Θα ακολουθήσουν τα πουλιά τη Melanie;
Θα σωθεί η πόλη τώρα που έφυγε εκείνη;

Αυτή η σχεδόν αφόρητη έλλειψη απαντήσεων δίνουν στα Πουλιά τον τρόμο σε όλο του το μεγαλείο, και κάθε δευτερόλεπτο κρατά τους θεατές στις άκρες των θέσεών τους.

Μην τολμήσετε να το δείτε μόνο μία φορά.
Δείτε το, απολαύστε το, αναλύστε το και δείτε το ξανά από την αρχή.

Δεν είναι τυχαία στη κορυφή της λίστας με τις Καλύτερες ταινίες τρόμου με ζώα. 


* Το The Birds το έβγαλε η Seven στους κινηματογράφους σε επαναπροβολή στις 25 Ιουλίου, και της αξίζουν συγχαρητήρια.
Στις 26 όμως, το έδειξε το Star στη τηλεόραση!
Μια μέρα μετά τη πρεμιέρα, και μόλις είχε κυκλοφορήσει στις αίθουσες!

Ή υπήρξε ασυνεννοησία μεταξύ τους, ή κάποιος ηλίθιος στο Star ήθελε να κάνει την εξυπνάδα της χρονιάς.
Και την έκανε.

Κωνσταντίνος Χατζηπαπάς.