The Lords of Salem review

Γράφει ο Νίκος Σιδεράς.

Κι όμως ο σκληροπυρηνικός  ροκάς Rob Zombie με το Lords of Salem έφτασε αισίως στην έκτη μεγάλου μήκους ταινία του.

Με πιστό κοινό να τον ακολουθεί όλα αυτά τα χρόνια τόσο στις αίθουσες όσο και στους συναυλιακούς χώρους που εμφανίζεται, έχει καταφέρει ν’ αφήσει το στίγμα του στην κινηματογραφική βιομηχανία  τρόμου εφευρίσκοντας ένα απόλυτα προσωπικό στιλ που εξυμνείται συχνά-πυκνά απ’ την κριτική, διχάζοντας την ίδια στιγμή τους horror fans όσο κανένας άλλος.

Προσωπικά δεν συμμερίζομαι τον ενθουσιασμό που δείχνουν χιλιάδες θεατές για το έργο του, μιας και όπως έχω ξαναπεί, βρίσκω αδιάφορα και υπερεκτιμημένα τόσο τα πρώιμα grindhouse/cult δημιουργήματά του (House of 1000 corpses, The Devil’s Rejects), όσο και τα δύο Halloween που περισσότερο βεβήλωσαν  παρά εξύψωσαν τη φήμη του θρυλικού αυτού horror franchise.

Γενικότερα πιστεύω πως ο τύπος δεν διαθέτει ούτε το μεγάλο ταλέντο ούτε τις εξειδικευμένες γνώσεις που απαιτούνται για να θεωρείται ολοκληρωμένος δημιουργός και αξιόπιστος επαγγελματίας. 

Δεν αρκεί μόνο η αγάπη για τις ταινίες τρόμου, οι καλές διασυνδέσεις και δυο-τρεις καλές ιδέες για να γυρίσεις κάτι ξεχωριστό, αλλά  αρετές και προσόντα που από τον συγκεκριμένο καλλιτέχνη απουσιάζουν σε μεγάλο βαθμό...



Τον παραδέχομαι όμως γιατί  με το δήθεν ψαγμένο και ψυχεδελικό- ακατέργαστο στιλάκι που έχει πλασάρει όλα αυτά τα χρόνια, έχει καταφέρει να παραμυθιάσει από απλούς σινεφίλ μέχρι μεγάλους και τρανούς κριτικούς (Συγχωρεμένε Roger Ebert αν ακούς εκεί ψηλά ή εκεί χαμηλά, για σένα το λέω!)

Παρόλα αυτά, όταν έσκασαν μύτη τα πρώτα νέα για το καινούριο του πόνημα, προαναγγέλλοντας  μια υψηλών προδιαγραφών δουλειά που θα διέφερε από όσα είχαμε δει από τον ίδιο μέχρι τώρα, αποφάσισα να του δώσω μια ακόμα ευκαιρία και ν' αφήσω στην άκρη τις όποιες διαφωνίες μου για το σύνολο του έργου του.

Στο Lords of Salem ο φιλόδοξος Μr Zombie καταπιάνεται με μια ακόμη σκοτεινή και μυστηριώδη ιστορία- μαγισσών αυτή τη φορά, αφήνοντας στην άκρη το gore overload μοτίβο του παρελθόντος για χάρη μιας πιο artistic και ατμοσφαιρικής προσέγγισης, επιχειρώντας έτσι να κάνει το μεγάλο βήμα προς την πολυπόθητη καλλιτεχνική του ωρίμανση.

Παίρνοντας  λοιπόν παραμάσχαλα όλα τα γνώριμα στοιχεία που τον καθιέρωσαν (retro διάθεση, παράξενη οπερατική ατμόσφαιρα, ακραίες στυλιζαρισμένες εικόνες,  υποβλητική μουσική) αλλά και  την πανταχού παρούσα -πρώην πορνοστάρ- σύζυγό του, αποποιείται για λίγο το trash παρελθόν του και μας ξανασυστήνεται ως επίδοξος διάδοχος του Roman Polanski…

Τι; Αναρωτιέστε αν τα κατάφερε;
Έχετε όρεξη για αστεία μου φαίνεται….

H Heidi Hawthorne (Sheri Moon Zombie, Halloween II), μια πετυχημένη ραδιοφωνική παραγωγός της μικρής πόλης Salem, λαμβάνει ένα ξύλινο κουτί που περιέχει ένα δίσκο βινυλίου με τον τίτλο «a gift from the Lords».

Θεωρώντας ότι πρόκειται για κάποιο promo συγκροτήματος, παίζει το δίσκο κατά τη διάρκεια της εκπομπής και με τις πρώτες νότες το σκοτεινό παρελθόν της πόλης ξυπνά!

Την ίδια στιγμή όμως ξεκινούν και τα προβλήματα για τη Heidi, που βυθίζεται σταδιακά σε έναν παράξενο κόσμο μαγείας και μαγισσών, γεμάτο αλλόκοτα οράματα και σατανικές φιγούρες.

Θα μπορέσει άραγε να ξεφύγει έγκαιρα από τα δίχτυα των σκοτεινών δυνάμεων ή θα ακολουθήσει το προδιαγεγραμμένο και  ζοφερό πεπρωμένο της;

Η απάντηση επί της οθόνης…

Με ολοφάνερες επιρροές από σκηνοθέτες σαν τον Roman Polanski (Το Μωρό της Ρόζμαρι), τον Stanley Kubrick (Μάτια Ερμητικά Κλειστά) και τον Alejandro Jodorowsky (Santa Sangre), ο Zombie μας χαρίζει την σοβαρότερη και πιο ενδιαφέρουσα ως τώρα δουλειά του, χωρίς όμως να καταφέρει να ξεφύγει από τις συνήθεις παγίδες στις οποίες πέφτει από την αρχή της καριέρας του.

Ας τα πάρουμε όμως από την αρχή.
Στο εικαστικό κομμάτι, το Lords of Salem παρουσιάζει το μεγαλύτερο ενδιαφέρον και λογικό αν σκεφτούμε ότι ο σκηνοθέτης εκτός των άλλων έχει αποφοιτήσει από τη σχολή καλών τεχνών.

Η περίεργα μινιμαλιστική και ψυχωτική προσέγγιση που επιλέγει να κινηθεί εξαρχής, δημιουργεί  αμέσως τη ζητούμενη αλλόκοτη ατμόσφαιρα, ιντριγκάροντας σε μεγάλο βαθμό το υποσυνείδητο του θεατή.

Παίζοντας με τους ήχους, τα χρώματα και τους φωτισμούς φέρνει έντονα στο νου το σύμπαν του μετρ του είδους Dario Argento, χωρίς όμως να πέφτει ποτέ στην παγίδα της ξεδιάντροπης αντιγραφής.

Πολλές στιγμές μάλιστα δημιουργεί ολοκληρωτικά δικές του εικόνες, ξεχωριστές και πρωτότυπες, καθώς επίσης και στοιχειωτικά παράξενες μουσικές που παγώνουν το αίμα, όπως λόγου χάρη το ανατριχιαστικό μουσικό θέμα των Lords που μονοπωλεί το φιλμ.

Στο ερμηνευτικό μέρος η Sheri Moon Zombie είναι καλύτερη και πιο πειστική από κάθε άλλη φορά, δυστυχώς όμως γίνεται ξανά θύμα της εμμονής του άντρα της να της δίνει τον πρωταγωνιστικό ρόλο σε κάθε του ταινία.

Κατά τη γνώμη μου, δίχως την παρουσία της, το φιλμ θα ήταν πολύ πιο εύστοχο κι επιτυχημένο, ενώ δραματουργικά σαφέστατα ανώτερο από αυτό που είδαμε.

Νομίζω ότι ο ρόλος της Heidi απαιτούσε μια νεότερη σε ηλικία και περισσότερο «δουλεμένη» ηθοποιό ώστε να καταφέρει να αποδώσει εντονότερα την αντίθεση μεταξύ μαγείας και αγνότητας.
Διότι η κυρία Ζombie μόνο για αγνή δεν πείθει…

Ευτυχώς στους δεύτερους ρόλους ο σκηνοθέτης κάνει τη διαφορά και πολύ έξυπνα επιλέγει παλαίμαχους αστέρες διάσημων b-movies και cult ταινιών των 70’s, όπως τις Judy Geeson (Fear in the Night), Patricia Quinn (The Rocky Horror Picture Show), Dee Wallace (Cujo, The Howling, Critters, E.T.) και Meg Foster (They Live) για τους ρόλους των creepy μαγισσών και τον Bruce Davison (Χ-Men Ι, ΙΙ) στο ρόλο του ερευνητή που επιχειρεί να πληροφορήσει ανεπιτυχώς την πρωταγωνίστρια για το γεμάτο μυστικά γενεαλογικό της δέντρο.

Σεναριακά τώρα, το Lords of Salem αποδεικνύεται υπερβολικά απλοϊκό και ρηχό από την αρχή μέχρι το φινάλε, κάνοντας κάτι δεύτερης διαλογής φιλμ του 80’ τύπου Witchcraft, να μοιάζουν με διδακτορική διατριβή περί μαγείας!

Κι αυτό γιατί σε όλη τη διάρκεια του (κοντά 2 ώρες), συμβαίνουν ελάχιστα πράγματα, τα οποία κατά κύριο λόγο είναι είτε αδιάφορα είτε αφόρητα βαρετά.

Τα περί μαγείας αγγίζονται επιδερμικά και με τρόπο που πολλές φορές δείχνει γελοίος, ενώ οι διαβόητες μάγισσες αντί να μας τρομάξουν με την εφευρετικότητα των σατανικών κόλπων τους, απογοητεύουν σκοτώνοντας με ….τηγανιές!!!

Κι όσο τα αμήχανα σκηνοθετικά τερτίπια του Zombie πάνε κι έρχονται, οι στυλιζαρισμένες εικόνες μας βομβαρδίζουν με ρυθμό πολυβόλου τον αμφιβληστροειδή κι η Sheri Moon περιφέρει τις τζίβες της από τον καναπέ στο κρεβάτι και τούμπαλιν, βρισκόμαστε κάπου μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας να προσπαθούμε να κατανοήσουμε αν τελικά παρακολουθούμε σοβαρή ταινία τρόμου ή απλά το καλογυαλισμένο horror video clip ενός προχώ ροκ σταρ!

Εδώ που τα λέμε ως μικρού μήκους ταινία, το Lords of Salem θα λειτουργούσε πολύ καλύτερα γλιτώνοντας τη σύγκριση με ανάλογες ταινίες του είδους και πιο συγκεκριμένα με κάποια πετυχημένα horror που διαπραγματεύονται το θέμα της μαύρης μαγείας.

Γιατί είναι αλήθεια πως μέσα στα χρόνια έχουμε δει πολύ καλύτερες προσπάθειες πάνω στη συγκεκριμένη θεματική και το κυριότερο, πολύ διασκεδαστικότερες και τρομαχτικότερες.

Από την εμβληματική  μάγισσα της Barbara Steele στο Black Sunday μέχρι εκείνες της θρυλικής Suspiria, κι από τις νεαρές συναδέλφισσες τους στο The Craft μέχρι την υπέροχη σατανική γριούλα του Drag Me To Hell και την εκδικητική Antonia του True Blood.

Για να μην αναφέρω τις μάγισσες της τρίτης σεζόν του American Horror Story: Coven που έρχονται με ακόμα πιο άγριες διαθέσεις.

Εν κατακλείδι, βρίσκω το Lords Of Salem μια ενδιαφέρουσα προσπάθεια από μεριάς του σκηνοθέτη, την πιο άρτια δουλειά του μέχρι σήμερα και σαφώς την πιο φιλόδοξη.

Από την  άλλη όμως, δε μπορώ να αγνοήσω τη φανερή έλλειψη ταλέντου που έκανε το γενικότερο σύνολο να μοιάζει φτηνό και αθέλητα αστείο, την απουσία σεναριακής συνοχής και κινηματογραφικού ρυθμού που θύμιζε δουλειά άπειρου κινηματογραφιστή ή τα δεκάδες δάνεια από ψαγμένες ταινίες του είδους να καμουφλάρονται επιμελώς και να παρατάσσονται άτσαλα και ασυνάρτητα το ένα δίπλα στο άλλο.

Με άλλα λόγια μπορεί ο Rob Zombie να το πάλεψε αυτή τη φορά με όλες του τις δυνάμεις, δεν κατάφερε όμως ούτε να μας γοητεύσει ούτε και να μας τρομάξει αληθινά.

Και μπορεί μερικοί να εκστασιαστήκατε χαρίζοντας αστεράκια αβέρτα, πραγματικά όμως αδυνατώ να χωνέψω ότι horror fans με χιλιόμετρα παρακολούθησης ταινιών τρόμου πίσω τους, μασάνε ακόμα από τέτοιες ανούσιες και δήθεν διανοουμενίστικες προσπάθειες.

Δεν είναι μόνο η -χωρίς ίχνος αυτοσαρκασμού -σοβαρότητα του όλου εγχειρήματος που μου τη δίνει στα νεύρα, είναι και ο ύπουλος, υπόγειος τρόπος με τον οποίο προσπαθεί να εξαπατήσει τους χιλιάδες θαυμαστές των ταινιών τρόμου και κυρίως τους νεότερους εξ αυτών.

Όσοι λοιπόν είστε πρωτάρηδες στα horror movies, ρίξτε πρώτα μια ματιά σε 5-10 κλασικές ταινίες του είδους και μετά κρίνετε το αναιμικό δημιούργημα του ψευτό-άρχοντα του τρόμου.

Είμαι σίγουρος πως θα διαμορφώσετε μια διαφορετική εικόνα τόσο για τον ίδιο όσο και για το έργο του.

Αν πάλι τη βρίσκετε μαζί του ούτως ή άλλως, καλή σας διασκέδαση κι εγώ μαζί σας! 

 
The Lords of Salem trailer 2 από Horrorant