The Bay review

Γράφει ο Νίκος Σιδεράς.

Ποιος να μας το'λεγε ότι εν έτη 2013, ο παλαίμαχος και βραβευμένος με Oscar Barry Levinson (Diner, Ο Άνθρωπος της Βροχής, Sleepers, Sphere) θα καταπιανόταν με το ιδιαίτερα δημοφιλές αλλά και απαιτητικό είδος των found footage horror.

Μια επιλογή παράταιρη αν την τοποθετήσουμε δίπλα στην υπόλοιπη φιλμογραφία του (με εξαίρεση ίσως το horror sci fi Sphere) και κατά πολλούς ριψοκίνδυνη αν αναλογιστούμε τη φθίνουσα πορεία που ακολουθούν οι ταινίες αυτής της κατηγορίας.

Άραγε πόσο εύκολο είναι για έναν μεσήλικα, αλλά έμπειρο σκηνοθέτη, με εξαιρετικά άνισες μεταξύ τους ταινίες στο ενεργητικό του, να προσδώσει κάτι καινούριο και ξεχωριστό στο είδος των ψευδό-ντοκιμαντέρ τρόμου που τόσο πολύ έγιναν μόδα τα τελευταία χρόνια;

Κι όμως ο 70χρονος Levinson κατάφερε να βάλει τα γυαλιά σε πολλούς νεότερους κινηματογραφιστές που επιχείρησαν να ασχοληθούν με τέτοιου τύπου προσπάθειες, επιδεικνύοντας πρωτοφανή φρεσκάδα για την ηλικία του και ιδέες αληθινά πρωτότυπες, μα και ανησυχητικά τρομαχτικές.

Και αν αναρωτιέστε τι το ξεχωριστό κατάφερε ένας άπειρος στα horror και για χρόνια ξεχασμένος σκηνοθέτης, θα σας έλεγα να μην βιαστείτε να κρίνετε και να προετοιμαστείτε για μια βαθειά εφιαλτική εμπειρία που μετά το πέρας της προβολής θα σας προβληματίσει και θα σας κάνει να σκεφτείτε πως η απειλή που εξιστορείται μπορεί να βρίσκεται πολύ πιο κοντά απ’ όσο νομίζουμε...



Το φιλμ λοιπόν ξεκινά με τη νεαρή δημοσιογράφο Donna (Kether Donohue) να παραθέτει μέσω Skype μια σειρά στοιχείων με τα οποία φανερώνονται οι τραγικές συνέπειες που είχε η ξαφνική έξαρση μιας παρασιτικής επιδημίας  στην παραθαλάσσια πόλη  Claridge του Maryland, κατά τη διάρκεια του εορτασμού της  4ης  Ιουλίου του 2009.

Σύμφωνα με τα λεγόμενα της,αλλά και το πλούσιο υλικό που έχει συγκεντρώσει, μέσα σε ένα εικοσιτετράωρο εκατοντάδες άνθρωποι βρήκαν τραγικό και άδικο θάνατο, την ίδια στιγμή που η κυβέρνηση κουκούλωνε την υπόθεση με νύχια και με δόντια, προσπαθώντας να μην φτάσει καμία πληροφορία στον έξω κόσμο. 
Όπως κι έγινε!

Κάποια από τα ντοκουμέντα είναι καταγεγραμμένα από την ίδια και τον κάμεραμαν της, τότε που ως άπειρη ρεπόρτερ ειδήσεων έκανε τα πρώτα της βήματα στο χώρο (με ένα διόλου κολακευτικό μπεζ παντελόνι) καταγράφοντας διαγωνισμούς καβουρό-φαγίας και παίρνοντας συνεντεύξεις από ηλιοκαμένες γιαγιάδες μέχρι εγχώριες Μις Αστακός!

Το ενδιαφέρον όμως στοιχείο που κάνει και τη διαφορά σε σχέση με τα υπόλοιπα found footage, είναι ότι εκτός από τις αποκαλύψεις της κάμεράς της, παρακολουθούμε τα γεγονότα όπως ακριβώς καταγράφηκαν στις κάμερες ασφαλείας του Claridge , στα κινητά τηλέφωνα κάποιων άτυχων νεαρών, στα βίντεο του YouTube που διασώθηκαν, στην κάμερα χειρός ενός ζευγαριού που με το σκάφος τους επισκέπτονταν τους γονείς της κοπέλας, στα βίντεο κάποιων ερευνητών που μελετούσαν το βυθό της περιοχής και στις συνομιλίες μεταξύ μολυσμένων που επικοινωνούσαν μέσω γραπτών μηνυμάτων.

Με  τα παραπάνω στοιχεία να συνθέτουν ένα πραγματικά  ιδιόμορφο και εφιαλτικό παζλ, γινόμαστε μάρτυρες μιας άνευ προηγουμένου πολυεπίπεδης  οικολογικής τραγωδίας και μιας δολοφονικής συγκάλυψης που σε μέσες άκρες υποδηλώνει, πως συνήθως, ο εαυτός μας αποτελεί τον μεγαλύτερο και πιο επικίνδυνο εχθρό μας.

Αυτό που διαχωρίζει το The Bay από τα υπόλοιπα του είδους του δεν είναι μόνο το πρωτότυπο της ιδέας, η οποία όσο κι αν σας φαίνεται παράξενο – κάτι που δεν αναφέρεται στο φιλμ - βασίζεται εν μέρει σε πραγματικά γεγονότα και σε έρευνα που έκανε ο ίδιος ο Levinson, αλλά το πραγματικά πρωτότυπο εύρημα της παρακολούθησης των γεγονότων από πολλαπλές πηγές καταγραφής όπως κάμερες, κινητά, sms κτλ.

Έχοντας αρκετά κοινά στοιχεία  με το προγενέστερο σούπερ hit [REC], όπως για παράδειγμα τη δημοσιογράφο που κάνει ρεπορτάζ, τον αγνώστου ταυτότητας  ιό που κατατρώει τα σωθικά των εγκλωβισμένων πολιτών, τα κουνημένα πλάνα  αλλά και έναν δικό του βραδυφλεγή μα κατατοπιστικό ρυθμό, o Levinson αποσπά με ευκολία την προσοχή μας κάνοντάς μας συνενόχους σ’ έναν εφιάλτη που θα μπορούσε να συμβαίνει ακριβώς δίπλα μας, σ’ ένα όχι και τόσο μακρινό μέλλον.

Την ίδια στιγμή, με μερικές έντονες ενοχλητικές σκηνές και αντίστοιχα καλοφτιαγμένα αποκρουστικά πλάνα ο σκηνοθέτης δείχνει με ρεαλισμό τον οικολογικό τρόμο σε όλο του το εύρος και δεν αρκείται απλά και μόνο στο να τον υπονοεί.

Όλα είναι τόσο πιστευτά κι εύστοχα δεμένα μεταξύ τους που κάνουν το όλο αποτέλεσμα να μοιάζει τρομαχτικά αληθοφανές.

Το ίδιο συμβαίνει και με τις ερμηνείες του συνόλου των ηθοποιών, που με τη φυσικότητα τους πείθουν απόλυτα το θεατή για την τραγικότητα της κατάστασης  που αντιμετωπίζουν και δίνουν την εντύπωση ότι στη θέση τους θα μπορούσε να είναι κάλλιστα καθένας από μας.

Είμαι βέβαιος πως αν δεν είχαμε την από ένα σημείο και μετά συνεχή ανακύκλωση των ίδιων πληροφοριών και ένα  σχετικά απότομο κλείσιμο της ιστορίας που άφησε ανεκμετάλλευτες πολλές ενδιαφέρουσες πτυχές της, τώρα θα μιλάγαμε για ένα μικρό αριστούργημα, άξιο απόγονο της ισπανικής επιτυχίας.

Αφήνοντας τη φαντασία μου ελεύθερη - έως πολύ ελεύθερη θα έλεγα - σκέφτηκα πως αν καθόμουν στη σκηνοθετική καρέκλα του Levinson θα φρόντιζα να δώσω ένα φινάλε εξίσου εφιαλτικό με το υπόλοιπο κλίμα της ταινίας, και όχι τόσο συμβατικό και ‘ασφαλές ‘ όπως αυτό που είδαμε.

Για παράδειγμα, θα μ’ άρεσε να δω το κοντινό πλάνο του προσώπου της Donna που τόση ώρα παρακολουθούσαμε στωικά, ν’ ανοίγει και το σοκαρισμένο κοινό (εμείς δηλαδή!) να την αντικρίζαμε ακρωτηριασμένη από τα παράσιτα και κατά συνέπεια να βλέπαμε ότι η όλη ιστορία δεν την άφησε ανέγγιχτη ούτε ψυχικά αλλά ούτε και σωματικά.

Διαστροφικό το ξέρω …αλλά επειδή ανέμενα κάτι σχετικό και απογοητεύτηκα που δεν το είδα, είπα να το καταθέσω και να το μοιραστώ μαζί σας!

Μ’ αυτά και με κείνα το The Bay μάλλον συγκαταλέγεται στις ευχάριστες εκπλήξεις της χρονιάς και παρόλο που με τα μέχρι τώρα δεδομένα ενθουσίασε πολύ περισσότερο τους κριτικούς απ’ ότι το κοινό, έχω την αίσθηση πως θα επανεκτιμηθεί κάποια στιγμή έστω και ετεροχρονισμένα.

Προσωπικά πιστεύω ότι είναι ένα φιλμ που θ’ αγγίξει όχι μόνο τους λάτρεις των found footage movies και  τους fans των οικολογικών θρίλερ, αλλά και όσους έχουν την τάση - ή αν προτιμάτε την ανάγκη - να ψάχνουν λίγο παραπάνω τα όσα τους ‘σερβίρουν’, αναζητώντας την αλήθεια πίσω από το φαίνεσθαι.

 
The Bay trailer από Horrorant