Classics: The Day of the Triffids (1962)

Γράφει ο Κωνσταντίνος Χατζηπαπάς.

Δε ξέρω πόσοι είδατε πριν λίγες μέρες στη τηλεόραση το Γη Ώρα Μηδέν (2009), και πόσοι συγκρατήσατε τον original τίτλο του: The Day of the Triffids.

Ήταν η τελευταία χρονικά μεταφορά του ομώνυμου μυθιστορήματος του John Wyndham του 1951 στη μικρή οθόνη, μια βρετανική μίνι σειρά 2 επεισοδίων που …δεν είχε καμία σχέση με το βιβλίο - αντίθετα, μια άλλη μίνι σειρά είχε γίνει το 1981 από το BBC, πολύ πιο πιστή στο βιβλίο και με πιο πειστικά Triffids εφέ.

Όλα όμως ξεκίνησαν το 1962, όταν το μυθιστόρημα το πήρε ο σεναριογράφος Phillip Yordan, ένας παραγωγικός σεναριογράφος του Hollywood, γνωστός και για άλλες ιστορικές αλλοιώσεις (El Cid και King of Kings το1961, The Fall of the Roman Empire το 1964), και σε γενικές γραμμές …του άλλαξε τα φώτα.

Παρ’όλες τις αλλαγές από το μυθιστόρημα (με σημαντικότερη το κουφό happy end που δεν υπάρχει στο βιβλίο), ο Ούγγρος σκηνοθέτης Steve Sekely κατάφερε να κάνει μια εξαιρετική post-apocalyptic ταινία που έγινε classic και έμελλε να επηρεάσει πολλούς κινηματογραφιστές.

Τι είναι τα triffids όμως;
Πριν κάποια χρόνια, εξωγήινοι σπόροι που έπεσαν στη Γη μέσω ενός μετεωρίτη, βλάστησαν και το φυτό που προέκυψε ονομάστηκε Trifidus λόγω των σαν-τρίποδο ριζών του.

Χρόνια αργότερα, η Γη δέχεται βροχή μετεωριτών πρωτοφανούς κλίμακας και έντασης, με φυσικά πυροτεχνήματα να ανάβουν στους ουρανούς σε όλο τον κόσμο, καθώς οι βράχοι έρχονται σε επαφή με την ατμόσφαιρά μας.

Κάτι σχετικά με τη συχνότητα του φωτός και τις εκρήξεις, έχει μια πολύ περίεργη επίδραση στα triffids, προκαλώντας μια ξαφνική και ακραία ανάπτυξη.

Και τώρα που η ανάπτυξη έχει φτάσει σε επίπεδα επιθετικότητας, τα triffids αποκτούν την εξωφρενική ικανότητα να ξεριζώνονται μόνα τους, να περιπλανιούνται μακριά και να τρώνε ανθρώπους.

Ωστόσο, τα triffids δεν είναι τα μόνα πράγματα που επηρεάζονται από την ακτινοβολία και τη πτώση των μετεωριτών.

Κάθε άνθρωπος που κοίταξε για κάποια δευτερόλεπτα την ουράνια  παράσταση – με όλα τα μέσα μαζικής ενημέρωσης να το διαφημίζουν ως once in a lifetime event, πρακτικά όλοι – τυφλώνεται από τις ακτίνες.

Ένας από τους λίγους ανθρώπους που δεν το έκανε, είναι ένας Αμερικανός ναυτικός, ο Bill Masen (Howard Keel), ο οποίος βρισκόταν σε νοσοκομείο του Λονδίνου, αναρρώνοντας από μια χειρουργική επέμβαση στα μάτια.

Ο χειρουργός του, ο Dr. Soames (Ewan Roberts), επέμενε ότι έπρεπε να κρατήσει τους επιδέσμους πάνω στα μάτια του για δέκα ολόκληρες μέρες, ακόμα κι αν η νοσοκόμα Jamieson (Colette Wilde) του είπε να τα βγάλει την επόμενη μέρα.

Ο Masen ξυπνάει έκπληκτος σε ένα έρημο νοσοκομείο, βγάζει τον επίδεσμο και γίνεται ο μοναδικός άνθρωπος που δεν είναι τυφλός, σε ένα post-apocalyptic Λονδίνο.

Ένα τρένο με τυφλό οδηγό συντρίβεται στη πλατφόρμα, ένα πλοίο με τυφλό πλήρωμα ξεμένει από καύσιμα στη μέση της θάλασσας, ένα τυφλό αεροπλάνο πέφτει στο έδαφος …το χάος έχει αρχίσει.

Ο Masen θα διασώσει ένα κορίτσι, τη Susan (Janina Faye) σε ένα σιδηροδρομικό σταθμό, και μαζί θα διασχίσουν τη Μάγχη για να περάσουν στη Γαλλία.

Εκεί θα βρουν έναν άνδρα, τον Coker (Mervyn Johns), που τους παίρνει στο αρχοντικό του, το οποίο ο ίδιος και η γειτόνισσά του, Christine Durant (Nicole Maurey), έχουν μετατρέψει σε ένα είδος άσυλο για τυφλούς.

Το σπίτι όμως δέχεται επίθεση από μια συμμορία που κλέβει και βιάζει, αλλά και από τα triffids, οπότε ο Masen προσπαθεί να σώσει την Christine από τους συμμορίτες, και μαζί με τη μικρή Susan, φτάνουν στην ναυτική βάση του ΝΑΤΟ στο Τουλόν (η Γαλλία ήταν ακόμα μέλος του ΝΑΤΟ το 1962.)

Ο Masen είχε την ελπίδα να βρει ένα πλοίο για να γυρίσει πίσω στην Αμερική, αλλά το Τουλόν καίγεται όπως το Λονδίνο, έτσι κατευθύνεται προς το Cadiz της Ισπανίας, όπου υπάρχει άλλη ΝΑΤΟ-ική ναυτική εγκατάσταση.

Στο δρόμο όμως θα συναντήσουν τους Luis de la Vega (Geoffrey Matthews) και τη σύζυγό του, Teresa (Gilgi Hauser).
Και οι δύο είναι τυφλοί (αν και η Teresa είναι έτσι εδώ και χρόνια), ενώ η Teresa πρόκειται να γεννήσει από μέρα σε μέρα.

Ο ήρωας πείθει τις συντρόφους του να μείνουν και να βοηθήσουν με τη γέννηση, αλλά τα Triffids φτάνουν στο σπίτι πολύ πριν αυτή μπορέσει να μετακινηθεί.

Εν τω μεταξύ, σε ένα φάρο κάπου σε ένα νησί, ο θαλάσσιος βιολόγος Tom Goodwin (Kieron Moore) και η σύζυγός του / βοηθός, Karen (Janette Scott), υποτίθεται ότι κάνουν κάποια δουλειά με σαλάχια, αλλά στην ουσία εκείνος έχει βαρεθεί και το’χει ρίξει στο πιοτό κι εκείνη …ουρλιάζει βλέποντας τα triffids.

Όταν τα triffids τους επιτίθενται, θα προσπαθήσουν να σωθούν και να ανακαλύψουν το τρωτό τους σημείο.

Όπως θα καταλάβατε, το The Day of the Griffids δεν είναι απλά ‘η ταινία με τα φυτά’.
Ειδικά στο πρώτο μισάωρο, ελάχιστα ασχολείται με δαύτα.

Μάλιστα, συνέβη το εξής.
Επειδή η ταινία βγήκε μικρή σε διάρκεια όταν ολοκληρώθηκε, το studio προχώρησε στα γυρίσματα μιας μεγάλης σκηνής της επίθεσης των triffids στο φάρο.
Αυτή η σκηνή χωρίστηκε σε δύο κομμάτια και μπήκε ενδιάμεσα στη ταινία.

Δηλαδή, δεν θα υπήρχαν ούτε αυτά τα triffids αν η διάρκειά της ήταν ικανοποιητική.

Μ’αυτά και μ’αυτά πάντως, όταν παραδόθηκε πια η ταινία για κυκλοφορία, δεν υπήρχε καμία σχέση με το υλικό του John Wyndham και η πλοκή ήταν απλά μια σειρά από περιστατικά αγωνίας.

Μοιάζει με υπερπαραγωγή (τρεις χώρες, αεροπλάνα, βαπόρια, τρένα, πόλεις να καίγονται), αλλά δεν είναι.
Για την ακρίβεια, αν και μερικά εφέ είναι αρκετά καλά (το Λονδίνο να φλέγεται στο background), σε μερικές απαιτητικές σκηνές είναι σαν να τελείωσε το budget όλο (για παράδειγμα, ποτέ δε βλέπουμε τη συντριβή του τρένου ή του αεροπλάνου).

Για τα εφέ στα triffids, δεν το συζητώ.
Σε μερικές σκηνές προκαλούν γέλια, ενώ σε άλλες είναι φανερό πως κάποιος φόρεσε μια στολή και ντύθηκε δέντρο.

Οι δύο παράλληλες ιστορίες είναι άσχετες μεταξύ τους και δε συναντιόνται ποτέ, αλλά στο τέλος θα καταλάβεις γιατί έπρεπε να υπάρξουν και οι επιστήμονες στο φάρο.

Το ατού της ταινίας όμως, βρίσκεται στην ατμόσφαιρα, τη φωτογραφία και το γοργό ρυθμό της, που δεν αφήνει λεπτό στο θεατή να πάψει να αγωνιά για τους ήρωες.

Εκτός του ότι είναι από τις πρώτες ταινίες που απεικόνισαν έρημη πόλη μετά από Αποκάλυψη (μετά το Twilight Zone), το The Day of the Triffids έχει μερικές σκηνές ανθολογίας, όπως αυτή με τα εκατοντάδες triffids να έχουν περικυκλώσει το σπίτι στην Ισπανία ή η αριστουργηματικής σύλληψης σκηνή στην αρχή με την αυτοκτονία του γιατρού.

Ο Steve Sekely κατάφερε να φτιάξει μια σειρά από εξαιρετικά τρομακτικά στιγμιότυπα Αποκάλυψης δικής του επινόησης, όπως αυτό με τον πανικό των επιβατών πάνω σε ένα αεροπλάνο, λίγες στιγμές πριν συντριβεί.

Επίσης, ως κοινωνικό σχόλιο επιτυγχάνει να πιάσει κάτι από τον τρόμο της τότε κοινωνίας, και το τι είμαστε ικανοί να κάνουμε σε τέτοιες περιπτώσεις.

Ο Howard Keel στο ρόλο του Masen είναι καλός, και λογικά θα του επέτρεψε να ανέβει ένα επίπεδο από b-movie star της εποχής, ενώ η μικρή Janina Faye είναι αποκάλυψη πραγματική (αν και δεν έκανε καριέρα τελικά).

Όσο για τους άλλους …δε θα ήθελα να αμαυρώσω τη μνήμη τους, λέγοντας πόσο χάλια έπαιξαν.

Εν τέλει, το The Day of the Griffids δεν θα το δεις σαν creature movie, αλλά σαν ένα post-apocalyptic θρίλερ αγωνίας, που επηρέασε δεκάδες άλλες ταινίες όπως το 28 Days Later, το Blindness και πολλά άλλα.

Έχει πολύ καλό ρυθμό, πολύ δράση, συγκινήσεις, τρόμο, γέλιο.
Για μένα, είναι ο ορισμός της camp ταινίας (καλαίσθητο, γοητευτικό και χιουμοριστικό, λόγω της γελοιότητας του).

Προσωπικά, περιμένω με αγωνία τα νέα για το remake που ανακοίνωσε η εταιρεία του Sam Raimi, πέρυσι τέτοια εποχή.

Ολόκληρη η ταινία εδω.