Horrorant Classics: Το μωρό Της Ρόζμαρι - Rosemary's Baby (1968)

Γράφει ο Νίκος Σιδεράς.

Μερικές ταινίες δεν χρειάζονται λόγια και περιττούς προλόγους, ο όρος κλασικές είναι αρκετός για τις περιγράψει, περικλείοντας σε μια μόνο λέξη όλη τη σημαντικότητα που τις χαρακτηρίζει.

Μια απ’ αυτές είναι αδιαμφισβήτητα και το θρυλικό Μωρό της Ρόζμαρι, του μεγάλου Πολωνού σκηνοθέτη Roman Polanski, ένα καθηλωτικό θρίλερ που σημείωσε τεράστια επιτυχία στην εποχή του, έλαβε πλήθος θετικών κριτικών, τιμήθηκε με πολλά βραβεία, πέρασε στην ανθολογία του παγκόσμιου κινηματογράφου και κατατάσσεται δικαίως μέσα στις καλύτερες ταινίες τρόμου όλων των εποχών.

Ξεκινώντας θα έλεγα πως Το Μωρό της Ρόζμαρι σημαίνει ταινία τρόμου στην πιο ακριβή, ελεγχόμενη και αγωνιώδη μορφή της.

Από αυτές που σε ταρακουνούν ολοκληρωτικά και λειτουργούν μέσα σου υπόγεια και διαβρωτικά.

Στην πρώτη ουσιαστικά αμερικάνικη ταινία του ο Roman Polanski κινηματογραφεί σαν Νεοϋρκέζος, προσαρμόζοντας επιδέξια το υπέρ-επιτυχημένο βιβλίο του Ira Levin για το σατανισμό, στην κεφάτη ατμόσφαιρα του Μανχάταν της δεκαετίας του 60’.

Η υπέροχη Μia Farrow με το χτένισμα «Vidal Sasson» και ο ταλαντούχος John Cassavetes παίζουν τους ρόλους της Rosemary και του Guy Woodhouse, ενός πανέξυπνου κι ερωτευμένου νεαρού ζευγαριού που ζει σ’ ένα καταθλιπτικό διαμέρισμα, δίπλα στους υπερβολικά ευγενείς γείτονες  του Romman και Minnie Castevet (που  τους υποδύονται ο Sidney Blackmer και η βραβευμένη με Όσκαρ για την ερμηνεία της Ruth Gordon).

Ωστόσο η ξαφνική άνθηση στην καριέρα του Guy συνδυάζεται με κάποια ύποπτα ατυχήματα και με κάποια μυστηριώδη προβλήματα στην εγκυμοσύνη της Rosemary, που προσπαθούν ν’ ανακουφίσουν με τον τρόπο τους  οι Castevet και ο γιατρός Sapirstein (Ralph Bellamy).

H Rosemary όμως αρχίζει να ανησυχεί όταν τα προβλήματα συσσωρεύονται και κυρίως όταν μαθαίνει ότι ο Romman κατάγεται από μάγους, βάζοντάς της υποψίες πως κάποιο δαιμονικό σχέδιο κρύβεται πίσω από τη σύλληψη της, την οποία μόλις που θυμάται.

Με την καριέρα του συζύγου να  συνεχίζει την ανοδική της πορεία και τη συμπεριφορά των γύρω της να γίνεται όλο και πιο παράξενη η νεαρή μητέρα δεν θα αργήσει να καταλάβει ότι πίσω από την πλάτη της παίζεται ένα σκοτεινό παιχνίδι και ότι το μωρό που βρίσκεται στην κοιλιά της προορίζεται για θυσία στο διάβολο.

Με το Μωρό της Ρόζμαρι o Polanski επιτίθεται κατά μέτωπο στα πάντα: στην ψευδαίσθηση της εξιδανικευμένης αμερικανικής οικογένειας, στην απατηλή λάμψη του αμερικανικού ονείρου, στη θρησκευτική αναλγησία, στον φαλλοκρατισμό, στην κοινωνία  που κάνει πλύση εγκεφάλου προωθώντας την ευτυχία που κρύβεται στις στιλιστικές επιταγές των lifestyle περιοδικών αλλά και στην δήθεν «καινοτομία» της new age φιλοσοφίας.

Και το κάνει με τρόπο  αφοπλιστικό, με αποτέλεσμα η όλη εμπειρία να αποβαίνει πιο τρομακτική και από αυτό που κρύβεται στην κούνια του φινάλε και που εσκεμμένα δε βλέπουμε ποτέ.

Το μυστικό πάντως της ανατριχιαστικής αυτή πειστικότητας που κάνει το φιλμ σχεδόν διαβολικό, είναι η ατμόσφαιρα αμεσότητας που καταφέρνει να αναπτύξει ο πανούργος Polanski.

Ο τρόμος δεν εμφανίζεται σε κάποια ερημιά ή σε κάποιο στοιχειωμένο πύργο, αλλά στην καρδιά της πιο «πολιτισμένης» πόλης του κόσμου, εκεί που όλα μοιάζουν ιδανικά και τακτοποιημένα.

Ακόμα και οι Castevet , δυο φαινομενικά συνηθισμένοι άνθρωποι που σε άλλη περίπτωση θα περνούσαν απαρατήρητοι, είναι στην πραγματικότητα λάτρεις του διαβόλου.

Υποδαυλίζοντας ανελέητα τους φόβους κάθε εγκυμονούσας, Το μωρό της Ρόζμαρι πλάθει σχεδόν ανέμελα έναν άγριο, αρπακτικό κόσμο και αποτελεί, παράλληλα με τις άψογες ερμηνείες, την υποβλητική μουσική υπόκρουση και τα καταπληκτικά σκηνικά, προσωπικό θρίαμβο του Roman Polanski.

Ιδιοφυής και πολυεπίπεδος όπως πάντα, σκηνοθέτης με περισσότερες σκοτεινές πλευρές από όσες διαθέτει ολόκληρη η φιλμογραφία του, καταφέρνει να κάνει ένα καυστικό και καίριο  σχόλιο για το τέλος μιας εποχής με περιτύλιγμα σκοτεινής ταινίας τρόμου, ένα εγχείρημα παρακινδυνευμένο, που στα χέρια άλλου σκηνοθέτη θα είχε καταλήξει στα σίγουρα σε ένα κιτς συνονθύλευμα μελοδραματικής αφέλειας και ξεπερασμένης ανατριχίλας.

Καθηλωτικό και ανησυχητικό, το φιλμ του μεγάλου δημιουργού αφυπνίζει το θεατή, ενώ παράλληλα τον βυθίζει σ’ ένα αδυσώπητα σκοτεινό εφιάλτη γεμάτο χιτσκοκικό σασπένς , την ίδια στιγμή που η ηρωίδα του γίνεται έρμαιο της άγνοιας της, προκαλώντας ποικίλα συναισθήματα για την τύχη της ίδιας αλλά και του μωρού της.

Αποκορύφωμα όλων τα τελευταία λεπτά όπου ο θεατής γίνεται μάρτυρας σε ένα μεγαλειώδες παιχνίδι αισθήσεων και παραισθήσεων που ισοπεδώνει τις όποιες αντιστάσεις του, αφήνοντάς τον αβοήθητο μπροστά σε μια ανελέητα σαδιστική εμπειρία.

Όλα αυτά κι ακόμα περισσότερα, κάνουν την παρακολούθηση της ταινίας πραγματικά τρομαχτική και για να γίνω πιο συγκεκριμένος βαθειά τρομαχτική, κι αυτό γιατί σε μια δεύτερη ανάγνωση το «μωρό» που βρίσκεται μέσα στην άτυχη νεαρή γυναίκα συμβολίζει το απόλυτο κακό, χωρίς όμως να έχει σημασία αν ζει στο μυαλό μας ή κάπου εκεί έξω…

Το θέμα είναι  ότι όσο μπορούμε να το κρατάμε υπό έλεγχο  με το «νανούρισμα» μας, θα μπορούμε να συνυπάρχουμε μαζί του ακόμα κι αν βρίσκεται δίπλα μας…

Άλλωστε αν το σκεφτείτε, έτσι δε συμβαίνει συνήθως;

 
Rosemary's Baby (1968) trailer από Horrorant