Horrorant Classics: Η Νύχτα με τις Μάσκες - Halloween (1978)
Γράφει ο Νίκος Σιδεράς.
Τι να πρωτοπεί κανείς γι’ αυτό το αριστούργημα!
Πραγματικά είναι δύσκολο να περιγράψεις μέσα σε λίγες παραγράφους το πώς ένα χαμηλού κόστους b-movie κατάφερε να επηρεάσει σε τόσο μεγάλο βαθμό ένα ολόκληρο είδος, ανοίγοντας νέους δρόμους και στιγματίζοντας μια ολόκληρη εποχή.
Λίγες ταινίες τρόμου κατάφεραν αυτό που πέτυχε το Halloween και ακόμα λιγότερες έμειναν στη συνείδηση του κοινού τόσο έντονα χαραγμένες.
Παρακάτω, μέσα από μια μικρή αναδρομή θα σας θυμήσω τους λόγους που η ταινία του Carpenter παραμένει ακόμα και σήμερα φρέσκια, ξεχωριστή και ανέγγιχτη από το χρόνο.
Η ιστορία απλή και λίγο πολύ γνωστή - έχει ως βασικό πρωταγωνιστή τον ψυχικά διαταραγμένο Michael Myers, ένα ιδιαίτερα επικίνδυνο άτομο μιας και σε μικρή ηλικία έσφαξε με το κουζινομάχαιρο την μεγάλη του αδερφή Judith.
Ο μικρός Michael αμέσως κλείστηκε στο σανατόριο του Smith’s Grove και παρέμεινε εκεί για 15 χρόνια υπό την εποπτεία του Dr. Sam Loomis (Donald Pleasence).
Λίγο η κλεισούρα, λίγο η επέτειος της σφαγής, λίγο οι αναμνήσεις που ξαναζωντάνεψαν, δεν ήθελε και πολύ ο μεγάλος πια Michael να αποδράσει από το άσυλο αποφασισμένος να εξοντώσει ολόκληρο το γενεαλογικό του δέντρο.
Επιστρέφοντας λοιπόν στο περίφημο Haddonfield του Illinois τη νύχτα του Halloween, θα ψάξει να βρει τη μικρότερη αδερφή του Laury (Jamie Lee Curtis) με απώτερο σκοπό να τη στείλει να συναντήσει την άλλη τους αδερφή!
Μέχρι όμως να την εντοπίσει, θα ξεπαστρέψει αρκετούς νέους και νέες που διασκεδάζοντας την ελαφρότητα της ημέρας θα κάνουν το φριχτό λάθος να βρεθούν στο δρόμο του.
Όπως θα διαπιστώσουν, ο μασκοφορεμένος δολοφόνος δεν αστειεύεται καθόλου και μπορεί να γίνει ιδιαίτερα κακός, ειδικά με τα άτακτα αγοράκια και τα ακόμα πιο πονηρά κοριτσάκια που διψούν για sex, ποτά, ναρκωτικά και νεανικές τρέλες.
Με τον Dr Loomis στο κατόπι του και την μικρή του αδερφή να αποδεικνύεται πιο σκληρό καρύδι απ’ όσο νόμιζε (το γονίδιο βλέπετε!) ο αγριεμένος Michael θα τα βρει αρκετά σκούρα.
Όμως, όπως κάθε διάσημος δολοφόνος που σέβεται τον εαυτό του δεν θα πει εύκολα την τελευταία του λέξη.
Και όπως φαίνεται από το επερχόμενο Halloween 3D θα αργήσει να την πει.
Η νύχτα που «εκείνος» ήρθε σπίτι (όπως έλεγε το χαρακτηριστικό tagline της αφίσας), ήταν μια νύχτα που έμελε να αλλάξει μια για πάντα τον κινηματογράφο τρόμου.
Τα slasher όπως τα ξέραμε δεν θα ήταν ποτέ ξανά τα ίδια και οι κανόνες τους θα άλλαζαν μια για πάντα.
Όταν ο John Carpenter γύρισε το Halloween σίγουρα δε φανταζόταν τον παροξυσμό που θα ακολουθούσε μετά την προβολή του.
Χιλιάδες νεαρά άτομα ανά τον κόσμο, φορώντας μάσκες πανομοιότυπες με αυτή του παρανοϊκού πρωταγωνιστή, άρχισαν να τρομοκρατούν από σχολεία και κολεγιακές αδελφότητες μέχρι καλοκαιρινές κατασκηνώσεις και πάρτι, προκαλώντας καταστροφές και τρομοκρατώντας τους παρευρισκόμενους.
Το κλίμα τρομοκρατίας και πανικού έκανε καιρό να ξεθυμάνει, κάτι που εκτόξευσε ακόμα ψηλότερα το hype και τις εισπράξεις της ταινίας, κάνοντας την έτσι αρκετά διάσημη για να μπει στη λίστα με τις θρυλικότερες ταινίες τρόμου όλων των εποχών.
Η επιτυχία του φιλμ όμως, εκτός από ουρές στα ταμεία των κινηματογράφων πυροδότησε και μια άλλη τάση, αυτή των κινηματογραφικών αντιγραφών.
Εκατοντάδες κακέκτυπα του Halloween άρχισαν να ξεφυτρώνουν σαν τα μανιτάρια προσπαθώντας να καλύψουν την ολοένα και αυξανόμενη δίψα του κοινού για μανιακούς δολοφόνους και άψυχα κορμιά αθώων νεαρών.
Μια μόδα που κράτησε αρκετά χρόνια και που, ως επί το πλείστον γέμισε την οθόνη μας με κινηματογραφικούς (ο θεός να τους κάνει) του κλώνους.
Δίχως αυτή όμως είμαι σίγουρος πως δεν θα είχαμε την ευκαιρία να έρθουμε κοντά (ευτυχώς όχι πολύ) με τους αγαπημένους μας Jason Voorhees και Freddy Krueger.
Οπότε χαλάλι τους!
Ας επιστρέψουμε όμως στο πρωτότυπο και ας αναλύσουμε λίγο τους λόγους που το έκαναν τόσο πετυχημένο και ταυτόχρονα τόσο αποτελεσματικό στο να μας τρομοκρατήσει.
Είναι γεγονός πως ο Carpenter επηρεάστηκε αρκετά από παλιότερες κλασικές ταινίες τρόμου, τόσο στην κινηματογράφηση (Peeping Tom, Psycho), όσο και στο σενάριο (Black Christmas, διαβάστε γι’ αυτό στο αφιέρωμα με τα χριστουγεννιάτικα horror).
Πέρα όμως από αυτές τις επιρροές, ο πανέξυπνος σκηνοθέτης κινήθηκε σε εντελώς νεωτεριστικά μονοπάτια, επανιδρύοντας ούτε λίγο ούτε πολύ τους κανόνες των teen slasher.
Η μεγαλύτερη του όμως επιτυχία ήταν ότι κατάφερε να καθιερώσει αυτούς τους άτυπους κανόνες μέσα από μια αξιοζήλευτη απλότητα που δεν άφηνε περιθώρια για αμφισβήτηση, επιβάλλοντας τους την ίδια στιγμή, με μια κινηματογραφική επίδειξη αυτοπεποίθησης .
Στον συντηρητικό κόσμο του Μichael Myers οι έφηβοι σφαγιάζονται μόνο αν έχουν προβεί σε κάποια ενέργεια που δεν συμβαδίζει με τα ήθη της συγκεκριμένης εποχής, και ως εκ τούτου μόνο οι ντροπαλές και ήσυχες παρθένες έχουν πιθανότητες επιβίωσης.
Έπρεπε να περιμένουμε πολλά χρόνια μέχρι να ξαναγίνει το ανακάτεμα της τράπουλας που θα οδηγούσε τον επαναπροσδιορισμό των κανόνων.
Μόνο το αριστουργηματικό Scream του Wes Craven τόλμησε να αλλάξει κυριολεκτικά τα φώτα στους κλισέ πλέον άγραφους νόμους του Carpenter, να τους αμφισβητήσει μέσα από μπόλικο black χιούμορ και να τους τοποθετήσει σε νέα βάση, αφού όμως πρώτα είχε φροντίσει να υποκλιθεί στο μεγαλείο τους.
Νομίζω ότι δεν χωρά αμφισβήτηση το γεγονός ότι το Halloween αποτελεί μια από τις πιο εμβληματικές ταινίες τρόμου όλων των εποχών κι ο Mr Myers ένα από τα μεγαλύτερα και σημαντικότερα horror icons.
Τίποτα βέβαια δεν θα ήταν το ίδιο αν δεν υπήρχε η υπέροχη Jamie Lee Curtis στο ρόλο που στιγμάτισε την πορεία της (καθόλου τυχαία η επιλογή της μιας και είναι κόρη της πρώτης διδάξασας Janet Leigh του Psycho), ο ανεπανάληπτος και μεγάλη μορφή των ταινιών τρόμου Donald Pleasence, το απίστευτο κι όμως αληθινό μουσικό θέμα (βγαλμένο από τα σκοτεινότερα μέρη του μυαλού του Carpenter) και φυσικά ένας ικανότατος οραματιστής, λάτρης του κινηματογράφου, που τόλμησε να ρισκάρει σε μια δύσκολη εποχή, δίνοντας όχι μόνο νέα πνοή στο αγαπημένο μας κινηματογραφικό είδος αλλά και τον πρέποντα σεβασμό που του άξιζε.
Δεν θα σχολιάσω τις μέτριες εώς κακές συνέχειες που ακολούθησαν τα επόμενα χρόνια, ούτε καν το πρόσφατο remake (που είχε και sequel!) του ιερόσυλου Rob Zombie αλλά θα προτιμήσω να μείνω στην ανάμνηση της πρωτότυπης ταινίας, εκείνης που ακόμα και 30 χρόνια μετά εξακολουθεί να μας παγώνει το αίμα.
Ακόμα και σήμερα μου είναι δύσκολο να πιστέψω πως κάπου σ’ αυτόν τον κόσμο υπάρχει κοινός θνητός που δεν ανατριχιάζει έστω και λίγο στο άκουσμα του τρομαχτικότατου μουσικού θέματος και στη θέα του κοφτερού κουζινομάχαιρου- σήμα κατατεθέν - του εφτάψυχου Michael…
Πραγματικά είναι δύσκολο να περιγράψεις μέσα σε λίγες παραγράφους το πώς ένα χαμηλού κόστους b-movie κατάφερε να επηρεάσει σε τόσο μεγάλο βαθμό ένα ολόκληρο είδος, ανοίγοντας νέους δρόμους και στιγματίζοντας μια ολόκληρη εποχή.
Λίγες ταινίες τρόμου κατάφεραν αυτό που πέτυχε το Halloween και ακόμα λιγότερες έμειναν στη συνείδηση του κοινού τόσο έντονα χαραγμένες.
Παρακάτω, μέσα από μια μικρή αναδρομή θα σας θυμήσω τους λόγους που η ταινία του Carpenter παραμένει ακόμα και σήμερα φρέσκια, ξεχωριστή και ανέγγιχτη από το χρόνο.
Η ιστορία απλή και λίγο πολύ γνωστή - έχει ως βασικό πρωταγωνιστή τον ψυχικά διαταραγμένο Michael Myers, ένα ιδιαίτερα επικίνδυνο άτομο μιας και σε μικρή ηλικία έσφαξε με το κουζινομάχαιρο την μεγάλη του αδερφή Judith.
Ο μικρός Michael αμέσως κλείστηκε στο σανατόριο του Smith’s Grove και παρέμεινε εκεί για 15 χρόνια υπό την εποπτεία του Dr. Sam Loomis (Donald Pleasence).
Λίγο η κλεισούρα, λίγο η επέτειος της σφαγής, λίγο οι αναμνήσεις που ξαναζωντάνεψαν, δεν ήθελε και πολύ ο μεγάλος πια Michael να αποδράσει από το άσυλο αποφασισμένος να εξοντώσει ολόκληρο το γενεαλογικό του δέντρο.
Επιστρέφοντας λοιπόν στο περίφημο Haddonfield του Illinois τη νύχτα του Halloween, θα ψάξει να βρει τη μικρότερη αδερφή του Laury (Jamie Lee Curtis) με απώτερο σκοπό να τη στείλει να συναντήσει την άλλη τους αδερφή!
Μέχρι όμως να την εντοπίσει, θα ξεπαστρέψει αρκετούς νέους και νέες που διασκεδάζοντας την ελαφρότητα της ημέρας θα κάνουν το φριχτό λάθος να βρεθούν στο δρόμο του.
Όπως θα διαπιστώσουν, ο μασκοφορεμένος δολοφόνος δεν αστειεύεται καθόλου και μπορεί να γίνει ιδιαίτερα κακός, ειδικά με τα άτακτα αγοράκια και τα ακόμα πιο πονηρά κοριτσάκια που διψούν για sex, ποτά, ναρκωτικά και νεανικές τρέλες.
Με τον Dr Loomis στο κατόπι του και την μικρή του αδερφή να αποδεικνύεται πιο σκληρό καρύδι απ’ όσο νόμιζε (το γονίδιο βλέπετε!) ο αγριεμένος Michael θα τα βρει αρκετά σκούρα.
Όμως, όπως κάθε διάσημος δολοφόνος που σέβεται τον εαυτό του δεν θα πει εύκολα την τελευταία του λέξη.
Και όπως φαίνεται από το επερχόμενο Halloween 3D θα αργήσει να την πει.
Η νύχτα που «εκείνος» ήρθε σπίτι (όπως έλεγε το χαρακτηριστικό tagline της αφίσας), ήταν μια νύχτα που έμελε να αλλάξει μια για πάντα τον κινηματογράφο τρόμου.
Τα slasher όπως τα ξέραμε δεν θα ήταν ποτέ ξανά τα ίδια και οι κανόνες τους θα άλλαζαν μια για πάντα.
Όταν ο John Carpenter γύρισε το Halloween σίγουρα δε φανταζόταν τον παροξυσμό που θα ακολουθούσε μετά την προβολή του.
Χιλιάδες νεαρά άτομα ανά τον κόσμο, φορώντας μάσκες πανομοιότυπες με αυτή του παρανοϊκού πρωταγωνιστή, άρχισαν να τρομοκρατούν από σχολεία και κολεγιακές αδελφότητες μέχρι καλοκαιρινές κατασκηνώσεις και πάρτι, προκαλώντας καταστροφές και τρομοκρατώντας τους παρευρισκόμενους.
Το κλίμα τρομοκρατίας και πανικού έκανε καιρό να ξεθυμάνει, κάτι που εκτόξευσε ακόμα ψηλότερα το hype και τις εισπράξεις της ταινίας, κάνοντας την έτσι αρκετά διάσημη για να μπει στη λίστα με τις θρυλικότερες ταινίες τρόμου όλων των εποχών.
Η επιτυχία του φιλμ όμως, εκτός από ουρές στα ταμεία των κινηματογράφων πυροδότησε και μια άλλη τάση, αυτή των κινηματογραφικών αντιγραφών.
Εκατοντάδες κακέκτυπα του Halloween άρχισαν να ξεφυτρώνουν σαν τα μανιτάρια προσπαθώντας να καλύψουν την ολοένα και αυξανόμενη δίψα του κοινού για μανιακούς δολοφόνους και άψυχα κορμιά αθώων νεαρών.
Μια μόδα που κράτησε αρκετά χρόνια και που, ως επί το πλείστον γέμισε την οθόνη μας με κινηματογραφικούς (ο θεός να τους κάνει) του κλώνους.
Δίχως αυτή όμως είμαι σίγουρος πως δεν θα είχαμε την ευκαιρία να έρθουμε κοντά (ευτυχώς όχι πολύ) με τους αγαπημένους μας Jason Voorhees και Freddy Krueger.
Οπότε χαλάλι τους!
Ας επιστρέψουμε όμως στο πρωτότυπο και ας αναλύσουμε λίγο τους λόγους που το έκαναν τόσο πετυχημένο και ταυτόχρονα τόσο αποτελεσματικό στο να μας τρομοκρατήσει.
Είναι γεγονός πως ο Carpenter επηρεάστηκε αρκετά από παλιότερες κλασικές ταινίες τρόμου, τόσο στην κινηματογράφηση (Peeping Tom, Psycho), όσο και στο σενάριο (Black Christmas, διαβάστε γι’ αυτό στο αφιέρωμα με τα χριστουγεννιάτικα horror).
Πέρα όμως από αυτές τις επιρροές, ο πανέξυπνος σκηνοθέτης κινήθηκε σε εντελώς νεωτεριστικά μονοπάτια, επανιδρύοντας ούτε λίγο ούτε πολύ τους κανόνες των teen slasher.
Η μεγαλύτερη του όμως επιτυχία ήταν ότι κατάφερε να καθιερώσει αυτούς τους άτυπους κανόνες μέσα από μια αξιοζήλευτη απλότητα που δεν άφηνε περιθώρια για αμφισβήτηση, επιβάλλοντας τους την ίδια στιγμή, με μια κινηματογραφική επίδειξη αυτοπεποίθησης .
Στον συντηρητικό κόσμο του Μichael Myers οι έφηβοι σφαγιάζονται μόνο αν έχουν προβεί σε κάποια ενέργεια που δεν συμβαδίζει με τα ήθη της συγκεκριμένης εποχής, και ως εκ τούτου μόνο οι ντροπαλές και ήσυχες παρθένες έχουν πιθανότητες επιβίωσης.
Έπρεπε να περιμένουμε πολλά χρόνια μέχρι να ξαναγίνει το ανακάτεμα της τράπουλας που θα οδηγούσε τον επαναπροσδιορισμό των κανόνων.
Μόνο το αριστουργηματικό Scream του Wes Craven τόλμησε να αλλάξει κυριολεκτικά τα φώτα στους κλισέ πλέον άγραφους νόμους του Carpenter, να τους αμφισβητήσει μέσα από μπόλικο black χιούμορ και να τους τοποθετήσει σε νέα βάση, αφού όμως πρώτα είχε φροντίσει να υποκλιθεί στο μεγαλείο τους.
Νομίζω ότι δεν χωρά αμφισβήτηση το γεγονός ότι το Halloween αποτελεί μια από τις πιο εμβληματικές ταινίες τρόμου όλων των εποχών κι ο Mr Myers ένα από τα μεγαλύτερα και σημαντικότερα horror icons.
Τίποτα βέβαια δεν θα ήταν το ίδιο αν δεν υπήρχε η υπέροχη Jamie Lee Curtis στο ρόλο που στιγμάτισε την πορεία της (καθόλου τυχαία η επιλογή της μιας και είναι κόρη της πρώτης διδάξασας Janet Leigh του Psycho), ο ανεπανάληπτος και μεγάλη μορφή των ταινιών τρόμου Donald Pleasence, το απίστευτο κι όμως αληθινό μουσικό θέμα (βγαλμένο από τα σκοτεινότερα μέρη του μυαλού του Carpenter) και φυσικά ένας ικανότατος οραματιστής, λάτρης του κινηματογράφου, που τόλμησε να ρισκάρει σε μια δύσκολη εποχή, δίνοντας όχι μόνο νέα πνοή στο αγαπημένο μας κινηματογραφικό είδος αλλά και τον πρέποντα σεβασμό που του άξιζε.
Δεν θα σχολιάσω τις μέτριες εώς κακές συνέχειες που ακολούθησαν τα επόμενα χρόνια, ούτε καν το πρόσφατο remake (που είχε και sequel!) του ιερόσυλου Rob Zombie αλλά θα προτιμήσω να μείνω στην ανάμνηση της πρωτότυπης ταινίας, εκείνης που ακόμα και 30 χρόνια μετά εξακολουθεί να μας παγώνει το αίμα.
Ακόμα και σήμερα μου είναι δύσκολο να πιστέψω πως κάπου σ’ αυτόν τον κόσμο υπάρχει κοινός θνητός που δεν ανατριχιάζει έστω και λίγο στο άκουσμα του τρομαχτικότατου μουσικού θέματος και στη θέα του κοφτερού κουζινομάχαιρου- σήμα κατατεθέν - του εφτάψυχου Michael…
Halloween (1978) trailer από Horrorant
Post a Comment