Revival 80's: Λουλούδια στη σοφίτα – Flowers in the Attic (1987)
Γράφει ο Νίκος Σιδεράς.
Αν νομίζατε πως τη δεκαετία του '80 δεν υπήρχαν βιβλία που να προκαλούν παροξυσμό στο κοινό όπως τα τωρινά Τwilight και Ηunger games τότε μάλλον δεν γνωρίζετε τα Λουλούδια Στη Σοφίτα.
Το 400 σελίδων σκοτεινό μυθιστόρημα της Virginia C. Andrews που κυκλοφόρησε στην Αμερική το 1979, διαβάστηκε από εκατομμύρια αναγνώστες ανά τον κόσμο, προκάλεσε με το αμφιλεγόμενο περιεχόμενο του τη συντηρητική κοινωνία και έδωσε στη συγγραφέα εκτός από φήμη και χρήμα, τον τίτλο της νούμερο ένα συγγραφέως μπεστ- σέλερ τρόμου.
Στην Ελλάδα το βιβλίο σημείωσε επίσης μεγάλη επιτυχία, κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Bell και στην ουσία αποτελεί το πρώτο μέρος από την επονομαζόμενη σειρά 'Dollanganger'.
Ακολούθησαν άλλα τέσσερα μυθιστορήματα με τους τίτλους: 'Λουλούδια στον Άνεμο' (έχει δρομολογηθεί κινηματογραφική μεταφορά του), 'Λουλούδια και Αγκάθια', 'Λουλούδια του Χθες' και 'Ο Κήπος των Σκιών' (το οποίο δεν δημοσιεύθηκε στην Ελλάδα).
Όπως ήταν φυσικό το Hollywood δεν έμεινε ανεπηρέαστο από τη μεγάλη επιτυχία που σημείωσε και αποφάσισε οκτώ χρόνια μετά την κυκλοφορία του, να το μεταφέρει στη μεγάλη οθόνη.
Το διάστημα που πέρασε ήταν μεγάλο αλλά τα ζητήματα που διαπραγματευόταν το βιβλίο (όπως η αιμομιξία και η παιδική κακοποίηση) ήταν δύσκολο να μεταφερθούν στο πανί νωρίτερα και αρκούντως προκλητικά για την «Αγία αμερικανική οικογένεια».
Ακόμα όμως και εν έτη 1987 το σενάριο λογοκρίθηκε αρκετές φορές και πέρασε από σαράντα κύματα μέχρι να φτάσει στην τελική του μορφή...
Αρχικά τη δική του πινελιά σ΄αυτό έβαλε ο μάστερ του τρόμου Wes Craven, το αντίγραφο όμως που έστειλε στους παραγωγούς απορρίφθηκε μονομιάς αφού κρίθηκε υπέρ του δέοντος τολμηρό και σκοτεινό.
Σύμφωνα με φήμες, ενώ ήταν πιο πιστό στο βιβλίο από αυτό που επιλέχθηκε, δεν προτιμήθηκε διότι περιέγραφε γλαφυρά την αιμομικτική σχέση ανάμεσα στα δύο αδέρφια.
Τελικά ο σκηνοθέτης Jeffrey Bloom ήταν αυτός που κρίθηκε ως ικανότερος να βγάλει το φίδι από την τρύπα αναλαμβάνοντας και το σενάριο μαζί με τη σκηνοθεσία.
Πάντως, όσο παράδοξο κι αν ακούγεται, η εταιρία παραγωγής κατόπιν εορτής προώθησε το φιλμ προβάλλοντας το ως μια ταινία του Wes Craven.
Αυτή η εντύπωση δίνεται ξεκάθαρα και στο ελληνικό εξώφυλλο της βιντεοκασέτας που κυκλοφόρησε στα βιντεοκλάμπ της χώρας γύρω στα τέλη 80.
Υποψιάζομαι ότι η περίεργη αυτή τακτική προώθησης σχετίζεται προφανώς με την απόφαση του Bloom να αποχωρήσει από το φιλμ λίγο πριν τα τελειώματα λόγω διαφωνιών με την παραγωγή.
Όχι μόνο του επέβαλλαν διαφορετικό φινάλε αλλά δεν τον άφησαν να συμπεριλάβει σημαντικά στοιχεία, όπως την σοκαριστική τροπή που έπαιρνε το βιβλίο σε σχέση με την αιμομιξία.
Δεν πτοήθηκαν όμως καθόλου απ’ ότι φάνηκε και έκαναν του κεφαλιού τους κυκλοφορώντας την ( σχεδόν) ολοκληρωμένη ταινία με τη μορφή που ήθελαν και υποστήριζαν εξαρχής.
Η ταινία αφηγείται την ιστορία τεσσάρων παιδιών, της Cathy (Kristy Swanson), του Christopher (Jeb Stuart Adams), της Carrie (Lindsay Parker) και του Cory (Ben Ryan Ganger), που μετά το θάνατο του πατέρα τους πάνε να ζήσουν στο πατρικό της μητέρας τους, Corrine (Victoria Tennant).
Το σπίτι είναι μια τεράστια πολυτελής έπαυλη - σωστό αρχοντικό - στο οποίο μένει ο ετοιμοθάνατος παππούς τους και η σκληρόκαρδη, τυραννική γιαγιά τους.
Ο παππούς όμως δεν γνωρίζει την ύπαρξη των εγγονιών του κι αυτό γιατί είχε αποκληρώσει τη μητέρα τους χρόνια πριν, όταν παντρεύτηκε τον πατέρα τους ο οποίος ήταν ο ετεροθαλής αδερφός του (δηλαδή ο θείος της!).
Έτσι λοιπόν για να κρατήσει το μυστικό κρυμμένο η Corrine με τη βοήθεια της γιαγιάς, κλειδώνει τα παιδιά της σε ένα μικρό δωμάτιο που επικοινωνεί με τη σοφίτα του τεράστιου σπιτιού, με την υπόσχεση ότι θα τα ελευθερώσει όταν κατορθώσει να κερδίσει και πάλι την αγάπη του ετοιμοθάνατου πατέρα της και τον πείσει να την ορίσει ξανά ως κληρονόμο του.
Καθώς οι μέρες όμως περνούν η υπόσχεση δεν τηρείται και γρήγορα συνειδητοποιούν πως δεν αποτελούν παρά ένα μεγάλο εμπόδιο στα σχέδια των δύο γυναικών.
Με μοναδική διέξοδο τη σοφίτα (την οποία χρησιμοποιούν ως παιχνιδότοπο) τα τέσσερα παιδιά θα πρέπει να τα βγάλουν πέρα όχι μόνο με την εκδικητική γιαγιά τους που ψάχνει διαρκώς ευκαιρία να τα τιμωρήσει ή τη μητέρα τους που αδιαφορεί και ετοιμάζεται να ξανα-παντρευτεί, αλλά και με το δηλητήριο που τους ρίχνουν στα μπισκότα που τρώνε για πρωινό.
Με αυτόν τον ύπουλο τρόπο οι δύο αδίστακτες γυναίκες θα προσπαθήσουν να τα βγάλουν από τη μέση αγνοώντας όμως κάτι πολύ σημαντικό: πως καμιά φορά η θέληση για ζωή είναι ισχυρότερη από οτιδήποτε…
Τα Λουλούδια Στη Σοφίτα είναι μια ταινία που στην εποχή της πολεμήθηκε από μεγάλη μερίδα του κοινού και κυρίως από τους φανατικούς του βιβλίου.
Θεωρούσαν πως το αποτέλεσμα δεν ήταν καθόλου πιστό σ'αυτό και αγνοούσε επιδεικτικά πολύ σημαντικά σημεία της πλοκής.
Η αλήθεια είναι πως δεν είχαν άδικο, κρίνοντας όμως από κινηματογραφική σκοπιά θεωρώ πως ήταν λίγο άδικοι και υπερβολικοί μαζί της.
Ο Bloom απέδωσε πιστά την κλειστοφοβική, γοτθική ατμόσφαιρα του βιβλίου και κατάφερε παρά το γεμάτο προβλήματα σενάριο του, να ξεφύγει από τα συνηθισμένα κλισέ.
Το ίδιο ικανοποιητικές είναι και οι ερμηνείες, με την βραβευμένη με Oscar για τη Φωλιά του Κούκου, Louise Fletcher να κλέβει τις εντυπώσεις ως μοχθηρή γιαγιά, την πρώην σύζυγο του Steve Martin, Victoria Tennant να πείθει απόλυτα στο ρόλο της άσπλαχνης μάνας και την πανέμορφη Kristy Swanson λίγο πριν μεταμορφωθεί σε Buffy, να τραβά τα βλέμματα με την αέρινη παρουσία της.
Μάλιστα η συγγραφέας του βιβλίου η οποία πέθανε λίγο πριν την κυκλοφορία της ταινίας, δήλωσε μόλις είδε τη Swanson, πως έτσι ακριβώς είχε φανταστεί στο μυαλό της την Cathy.
Μπορεί οι δυνατότητες της ιστορίας να μην εκμεταλλεύτηκαν επαρκώς από το σκηνοθέτη της και οι παραγωγοί να έβαλαν παραπάνω από όσο θα έπρεπε το χέρι τους, τα Λουλούδια Στη Σοφίτα όμως δε παύουν να είναι κατά τη γνώμη μου μια υπέροχη ταινία ψυχολογικού τρόμου.
Σοκάρει το θεατή με τη σκληρότητα της, θίγει ευαίσθητα ζητήματα που συνήθως αποφεύγονται στον κινηματογράφο και λειτουργεί πρωτίστως ως μια παραβολή για το χάσιμο της παιδικής αθωότητας τονίζοντας ταυτόχρονα τον ξεπεσμό της αμερικανικής οικογένειας και το ξεγύμνωμα της από τον καθωσπρεπισμό που την περιβάλλει.
Παρά τις κακές κριτικές, την απουσία αίματος και τη χαμηλή βαθμολογία στο imdb η ταινία αποτελεί αναμφίβολα μια από τις αγαπημένες μου και παραμένει στο μυαλό μου απόλυτα συνδεδεμένη με την εποχή που τόσο πολύ αγαπάμε εδώ στο Horrorant.
Ακόμα και τώρα, τόσα χρόνια μετά, το υποβλητικό μουσικό της θέμα (με τα ανατριχιαστικά φωνητικά) σε συνδυασμό με το συγκινητικό voiceover της Swanson μου προκαλούν το ίδιο δέος και την ίδια ανατριχίλα.
Δύσκολα άλλωστε μπορεί να μείνει κάποιος ασυγκίνητος από τα λόγια της νεαρής πρωταγωνίστριας:
"Μέχρι τα δώδεκά μου χρόνια πίστευα πως η ζωή ήταν μια ατέλειωτη καλοκαιρινή μέρα.
Έτσι είχε αρχίσει άλλωστε...
Ήμασταν τέσσερα ευτυχισμένα παιδιά, μια ευτυχισμένη οικογένεια.
Όταν η μητέρα μας έκλεισε σ' εκείνη τη σοφίτα, είπε ότι ήταν μόνο για λίγες μέρες κι επειδή μας αγαπούσε...
Έπρεπε να μας κρύψει από τον πατέρα της.
Θα κληρονομούσε την τεράστια περιουσία του, φτάνει να μη μάθαινε εκείνος ότι υπήρχαμε εμείς, τα παιδιά...
Οι μέρες όμως έγιναν μήνες ...κι ίσως γίνουν χρόνια..."
Το 400 σελίδων σκοτεινό μυθιστόρημα της Virginia C. Andrews που κυκλοφόρησε στην Αμερική το 1979, διαβάστηκε από εκατομμύρια αναγνώστες ανά τον κόσμο, προκάλεσε με το αμφιλεγόμενο περιεχόμενο του τη συντηρητική κοινωνία και έδωσε στη συγγραφέα εκτός από φήμη και χρήμα, τον τίτλο της νούμερο ένα συγγραφέως μπεστ- σέλερ τρόμου.
Στην Ελλάδα το βιβλίο σημείωσε επίσης μεγάλη επιτυχία, κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Bell και στην ουσία αποτελεί το πρώτο μέρος από την επονομαζόμενη σειρά 'Dollanganger'.
Ακολούθησαν άλλα τέσσερα μυθιστορήματα με τους τίτλους: 'Λουλούδια στον Άνεμο' (έχει δρομολογηθεί κινηματογραφική μεταφορά του), 'Λουλούδια και Αγκάθια', 'Λουλούδια του Χθες' και 'Ο Κήπος των Σκιών' (το οποίο δεν δημοσιεύθηκε στην Ελλάδα).
Όπως ήταν φυσικό το Hollywood δεν έμεινε ανεπηρέαστο από τη μεγάλη επιτυχία που σημείωσε και αποφάσισε οκτώ χρόνια μετά την κυκλοφορία του, να το μεταφέρει στη μεγάλη οθόνη.
Το διάστημα που πέρασε ήταν μεγάλο αλλά τα ζητήματα που διαπραγματευόταν το βιβλίο (όπως η αιμομιξία και η παιδική κακοποίηση) ήταν δύσκολο να μεταφερθούν στο πανί νωρίτερα και αρκούντως προκλητικά για την «Αγία αμερικανική οικογένεια».
Ακόμα όμως και εν έτη 1987 το σενάριο λογοκρίθηκε αρκετές φορές και πέρασε από σαράντα κύματα μέχρι να φτάσει στην τελική του μορφή...
Αρχικά τη δική του πινελιά σ΄αυτό έβαλε ο μάστερ του τρόμου Wes Craven, το αντίγραφο όμως που έστειλε στους παραγωγούς απορρίφθηκε μονομιάς αφού κρίθηκε υπέρ του δέοντος τολμηρό και σκοτεινό.
Σύμφωνα με φήμες, ενώ ήταν πιο πιστό στο βιβλίο από αυτό που επιλέχθηκε, δεν προτιμήθηκε διότι περιέγραφε γλαφυρά την αιμομικτική σχέση ανάμεσα στα δύο αδέρφια.
Τελικά ο σκηνοθέτης Jeffrey Bloom ήταν αυτός που κρίθηκε ως ικανότερος να βγάλει το φίδι από την τρύπα αναλαμβάνοντας και το σενάριο μαζί με τη σκηνοθεσία.
Πάντως, όσο παράδοξο κι αν ακούγεται, η εταιρία παραγωγής κατόπιν εορτής προώθησε το φιλμ προβάλλοντας το ως μια ταινία του Wes Craven.
Αυτή η εντύπωση δίνεται ξεκάθαρα και στο ελληνικό εξώφυλλο της βιντεοκασέτας που κυκλοφόρησε στα βιντεοκλάμπ της χώρας γύρω στα τέλη 80.
Υποψιάζομαι ότι η περίεργη αυτή τακτική προώθησης σχετίζεται προφανώς με την απόφαση του Bloom να αποχωρήσει από το φιλμ λίγο πριν τα τελειώματα λόγω διαφωνιών με την παραγωγή.
Όχι μόνο του επέβαλλαν διαφορετικό φινάλε αλλά δεν τον άφησαν να συμπεριλάβει σημαντικά στοιχεία, όπως την σοκαριστική τροπή που έπαιρνε το βιβλίο σε σχέση με την αιμομιξία.
Δεν πτοήθηκαν όμως καθόλου απ’ ότι φάνηκε και έκαναν του κεφαλιού τους κυκλοφορώντας την ( σχεδόν) ολοκληρωμένη ταινία με τη μορφή που ήθελαν και υποστήριζαν εξαρχής.
Η ταινία αφηγείται την ιστορία τεσσάρων παιδιών, της Cathy (Kristy Swanson), του Christopher (Jeb Stuart Adams), της Carrie (Lindsay Parker) και του Cory (Ben Ryan Ganger), που μετά το θάνατο του πατέρα τους πάνε να ζήσουν στο πατρικό της μητέρας τους, Corrine (Victoria Tennant).
Το σπίτι είναι μια τεράστια πολυτελής έπαυλη - σωστό αρχοντικό - στο οποίο μένει ο ετοιμοθάνατος παππούς τους και η σκληρόκαρδη, τυραννική γιαγιά τους.
Ο παππούς όμως δεν γνωρίζει την ύπαρξη των εγγονιών του κι αυτό γιατί είχε αποκληρώσει τη μητέρα τους χρόνια πριν, όταν παντρεύτηκε τον πατέρα τους ο οποίος ήταν ο ετεροθαλής αδερφός του (δηλαδή ο θείος της!).
Έτσι λοιπόν για να κρατήσει το μυστικό κρυμμένο η Corrine με τη βοήθεια της γιαγιάς, κλειδώνει τα παιδιά της σε ένα μικρό δωμάτιο που επικοινωνεί με τη σοφίτα του τεράστιου σπιτιού, με την υπόσχεση ότι θα τα ελευθερώσει όταν κατορθώσει να κερδίσει και πάλι την αγάπη του ετοιμοθάνατου πατέρα της και τον πείσει να την ορίσει ξανά ως κληρονόμο του.
Καθώς οι μέρες όμως περνούν η υπόσχεση δεν τηρείται και γρήγορα συνειδητοποιούν πως δεν αποτελούν παρά ένα μεγάλο εμπόδιο στα σχέδια των δύο γυναικών.
Με αυτόν τον ύπουλο τρόπο οι δύο αδίστακτες γυναίκες θα προσπαθήσουν να τα βγάλουν από τη μέση αγνοώντας όμως κάτι πολύ σημαντικό: πως καμιά φορά η θέληση για ζωή είναι ισχυρότερη από οτιδήποτε…
Τα Λουλούδια Στη Σοφίτα είναι μια ταινία που στην εποχή της πολεμήθηκε από μεγάλη μερίδα του κοινού και κυρίως από τους φανατικούς του βιβλίου.
Θεωρούσαν πως το αποτέλεσμα δεν ήταν καθόλου πιστό σ'αυτό και αγνοούσε επιδεικτικά πολύ σημαντικά σημεία της πλοκής.
Η αλήθεια είναι πως δεν είχαν άδικο, κρίνοντας όμως από κινηματογραφική σκοπιά θεωρώ πως ήταν λίγο άδικοι και υπερβολικοί μαζί της.
Ο Bloom απέδωσε πιστά την κλειστοφοβική, γοτθική ατμόσφαιρα του βιβλίου και κατάφερε παρά το γεμάτο προβλήματα σενάριο του, να ξεφύγει από τα συνηθισμένα κλισέ.
Το ίδιο ικανοποιητικές είναι και οι ερμηνείες, με την βραβευμένη με Oscar για τη Φωλιά του Κούκου, Louise Fletcher να κλέβει τις εντυπώσεις ως μοχθηρή γιαγιά, την πρώην σύζυγο του Steve Martin, Victoria Tennant να πείθει απόλυτα στο ρόλο της άσπλαχνης μάνας και την πανέμορφη Kristy Swanson λίγο πριν μεταμορφωθεί σε Buffy, να τραβά τα βλέμματα με την αέρινη παρουσία της.
Μάλιστα η συγγραφέας του βιβλίου η οποία πέθανε λίγο πριν την κυκλοφορία της ταινίας, δήλωσε μόλις είδε τη Swanson, πως έτσι ακριβώς είχε φανταστεί στο μυαλό της την Cathy.
Μπορεί οι δυνατότητες της ιστορίας να μην εκμεταλλεύτηκαν επαρκώς από το σκηνοθέτη της και οι παραγωγοί να έβαλαν παραπάνω από όσο θα έπρεπε το χέρι τους, τα Λουλούδια Στη Σοφίτα όμως δε παύουν να είναι κατά τη γνώμη μου μια υπέροχη ταινία ψυχολογικού τρόμου.
Σοκάρει το θεατή με τη σκληρότητα της, θίγει ευαίσθητα ζητήματα που συνήθως αποφεύγονται στον κινηματογράφο και λειτουργεί πρωτίστως ως μια παραβολή για το χάσιμο της παιδικής αθωότητας τονίζοντας ταυτόχρονα τον ξεπεσμό της αμερικανικής οικογένειας και το ξεγύμνωμα της από τον καθωσπρεπισμό που την περιβάλλει.
Παρά τις κακές κριτικές, την απουσία αίματος και τη χαμηλή βαθμολογία στο imdb η ταινία αποτελεί αναμφίβολα μια από τις αγαπημένες μου και παραμένει στο μυαλό μου απόλυτα συνδεδεμένη με την εποχή που τόσο πολύ αγαπάμε εδώ στο Horrorant.
Ακόμα και τώρα, τόσα χρόνια μετά, το υποβλητικό μουσικό της θέμα (με τα ανατριχιαστικά φωνητικά) σε συνδυασμό με το συγκινητικό voiceover της Swanson μου προκαλούν το ίδιο δέος και την ίδια ανατριχίλα.
Δύσκολα άλλωστε μπορεί να μείνει κάποιος ασυγκίνητος από τα λόγια της νεαρής πρωταγωνίστριας:
"Μέχρι τα δώδεκά μου χρόνια πίστευα πως η ζωή ήταν μια ατέλειωτη καλοκαιρινή μέρα.
Έτσι είχε αρχίσει άλλωστε...
Ήμασταν τέσσερα ευτυχισμένα παιδιά, μια ευτυχισμένη οικογένεια.
Όταν η μητέρα μας έκλεισε σ' εκείνη τη σοφίτα, είπε ότι ήταν μόνο για λίγες μέρες κι επειδή μας αγαπούσε...
Έπρεπε να μας κρύψει από τον πατέρα της.
Θα κληρονομούσε την τεράστια περιουσία του, φτάνει να μη μάθαινε εκείνος ότι υπήρχαμε εμείς, τα παιδιά...
Οι μέρες όμως έγιναν μήνες ...κι ίσως γίνουν χρόνια..."
Flowers In The Attic (1987) trailer από Horrorant
%20poster.jpg)
Post a Comment