History of Horror - Part 2: Η Χρυσή εποχή της Universal και τα πρώτα τέρατα

Στο Γερμανικό βουβό The Student of Prague το 1913 των Δανών Stellan Rye και Paul Wegener, βασισμένο ελαφρώς στον μύθο του Faust, ένας φτωχός φοιτητής κάνει συμφωνία με το διάβολο σε αντάλλαγμα πλούτο και μια όμορφη γυναίκα.

Ήταν η πρώτη σημαντική καλλιτεχνική γερμανική παραγωγή και αργότερα έγινε remake από τον Henrik Galeen.

Ο Wagener σκηνοθέτησε και το πρώτο φιλμ επιρροής από το μύθο των Golem (The Monster of Fate) το 1914 και ο ίδιος 3 χρόνια μετά έκανε τη συνέχεια με τίτλο The Golem and the Dancer – ουσιαστικά το πρώτο horror sequel – και το 1920 ξανάφτιαξε μια ίδια ταινία, The Golem.

Η εξπρεσιονιστική ταινία βασίστηκε σε μύθους της Κεντρικής Ευρώπης και αργότερα επηρέασε τις ταινίες με το τέρας του Frankenstein στις αρχές του 30, με τον δημιουργό να χάνει τον έλεγχο του δημιουργήματος του...

Η πρώτη ταινία Frankenstein στην Αμερική ήταν το Frankenstein το 1910 από τον J.Searle Dawley, ένα 16λεπτο φιλμ που έγινε στα Edison Studios και έπαιζε ο Charles Ogle ως τέρας.

Σε αυτή τη πρώιμη έκδοση, το Τέρας δημιουργήθηκε από ένα καζάνι χημικών και όχι από κεραυνό.

Δύο άλλοι βουβοί πρόδρομοι των μετέπειτα ταινιών Frankenstein ήταν το Life Without Soul (1915) του Joseph W.Smiley και το εξπρεσιονιστικό Γερμανικό Homunculus (1916), μια 6ωρη επική σειρά για ένα τεχνητό πλάσμα δημιουργημένο από άνθρωπο.

Πριν από τη δεκαετία του 30 το Hollywood ήταν απρόθυμο να πειραματιστεί με θέματα αληθινού horror.

Αντί για αυτό, τα studios έπαιρναν δημοφιλή θεατρικά έργα και έδιναν έμφαση στο μυστήριο, προσφέροντας όμως λογικές εξηγήσεις για όλα τα υπερφυσικά στοιχεία και τον αποκρυφισμό.

Το 1931 όμως (την ίδια χρονιά με τον πρώτο Dracula) έγινε ο απόλυτος συνδυασμός της επιστημονικής φαντασίας με τον γοτθικό τρόμο, ένα θρίλερ με έναν τρελό γιατρό. 

Το classic monster/horror Frankenstein (1931) ήταν προσαρμογή του James Whale στο βιβλίο της Mary Shelley σχετικά με τον Dr. Frankenstein, με πρωταγωνιστή έναν άσημο τότε ηθοποιό τον Boris Karloff.

Με τετράγωνο μέτωπο και ηλεκτρόδια στον αυχένα (κι άλλα χαρακτηριστικά που δημιουργήθηκαν από σκίτσα του Whale) αλλά και τη συγκινητική παρουσίαση ενός αξιολύπητου τέρατος με αισθήματα από τον Karloff, ο Frankenstein απέκτησε προσωπικότητα με το απορημένο χαρακτήρα του και το αργόσυρτο βήμα.

Οι επόμενες τρεις ταινίες ήταν:
Bride of Frankenstein (1935)
Son of Frankenstein (1939)
The Ghost of Frankenstein (1942)   

Αυτές ήταν και οι πρώτες αγαπημένες ταινίες μου – τα βράδια στην τηλεόραση της ΕΡΤ - και τις θυμάμαι με νοσταλγία, όπως είχα γράψει και στο Editorial του Horrorant.

Εκεί στις αρχές του 30 το Hollywood άρχισε να ασχολείται εντόνως με το horror.
Ήταν η εποχή των Frankenstein/Dracula ταινιών με επιρροές από τον Γερμανικό εξπρεσιονισμό και τις ρίζες του.

Τα studio πήραν νοσηρές ιστορίες από Ευρωπαικά βαμπίρ και αριστοκράτες-ζόμπι (βλ. Part 1), τρελούς επιστήμονες και αόρατους ανθρώπους και δημιούργησαν μερικές από τις αρχέτυπες μορφές/πλάσματα που είναι γνωστά σήμερα.

Ειδικά η Universal έγινε γνωστή για τις καθαρές horror ταινίες της στη δεκαετία του 30 και του 40, δημιουργώντας χαρακτήρες όπως ο Frankenstein, ο Dracula, Η Μούμια, Ο Αόρατος Ανθρωπος και ο Λυκάνθρωπος.

Στη κορωνίδα του studio δύο ηθοποιοί θρύλοι στον χώρο, ο Boris Karloff που είπαμε πριν και ο Ουγγρικής καταγωγής Bela Lugosi. 

Με τον Tod Browning στη σκηνοθεσία η Universal Studios παρήγαγε μια έκδοση του θεατρικού του Lugosi του 1927 με ένα βαμπίρ που έπινε αίμα και λεγόταν Dracula (1931).

Η ατμοσφαιρική και εμπορικά επιτυχημένη κινηματογραφική μεταφορά του μυθιστορήματος του Bram Stoker εκμεταλεύτηκε τους φόβους της σεξουαλικότητας, του αίματος και τη νεφελώδη περίοδο μεταξύ ζωής και θανάτου.

Η βαριά φωνή και η ξένη προφορά του Ούγγρου Lugosi τον έκαναν διάσημο ως το 500 ετών κομψό αλλά και τρομακτικό βαμπίρ που γοήτευε και σχεδόν υπνώτιζε τα θύματα του.

Εκτός από τα δύο δημοφιλή τέρατα όμως και αρχίζοντας μάλιστα από πολύ νωρίς, υπήρχε μια μετατροπή του κλασικού παραμυθιού του Robert Louis Stevenson με τίτλο ‘The Strange Case of Dr. Jekyll and Mr. Hyde’ με έναν γιατρό του οποίου η κακή πλευρά παρουσιάστηκε από μια μαγική συνταγή.

Η πρώτη version χρονολογείται στα 1908 και ήταν Αμερικάνικη όπως και η 2η το 1912, μέχρι που ανέλαβε η ανεξάρτητη τότε IMP και μετέπειτα Universal και έκανε το 1913 το Dr. Jekyll and Mr. Hyde με πρωταγωνιστή τον star τότε King Baggot.

Οι πιο γνωστές εκδόσεις από εκεί και μετά ήταν:
To 1931 του Rouben Mamoulian με πρωταγωνιστή τον Fredric March στον ομόνυμο ρόλο (που ήταν ο πρώτος ηθοποιός που βρεβεύτηκε με Όσκαρ για horror ταινία!) και τη Miriam Hopkins.

Η ταινία είχε πρωτοποριακά εφέ για την εποχή της καθώς άλλαζε ο Jekyll σε Hyde.

Βραβείο Οσκαρ (φωτογραφίας) κέρδισε και η έκδοση του 1941 της MGM, με πρωταγωνιστές τους Spencer Tracy και Ingrid Bergman. 

Χωρίς να προσφύγει σε κάποια λογοτεχνική ρίζα όπως με τον Dracula, τον Frankenstein, τον Dr. Jekyll και τον Invisible Man, η Universal δημιούργησε δύο ταινίες με ένα νέο πλάσμα, τον Wolf Man.

Η πρώτη ταινία με Λυκάνθρωπο ήταν το The Werewolf of London του 1935, με έναν επιστήμονα που ‘έφερε’ την κατάρα του Λυκανθρώπου επάνω του.

Η δεύτερη και πιο διάσημη ταινία ήταν το The Wolf Man το 1941 του George Waggner με τον Lon Chaney Jr. – γιο του Lon Chaney, του ‘ανθρώπου με τα χίλια πρόσωπα’ όπως τον έλεγαν καθώς ήταν ο πρώτος Αμερικανός star σε horror ταινίες, παίζντας σε πάρα πολλές στη δεκαετία του 20.

Πάντως, ο Λυκάνθρωπος ήταν και το πρώτο κινηματογραφικό τέρας που υποχρεώθηκε σε άθλια sequels, με αποκορύφωμα το Frankenstein Meets the Wolfman το 1942, όπου ο Chaney έπαιζε τον Λυκάνθρωπο και ο Lugosi τον Frankenstein!!!

Από τότε άρχισαν τις μαλακίες, τελικά.  

Στο επόμενο: Η εμφάνιση των Zombie!